„Grujica Spasović, sarajevski Srbin“

Posebno zadovoljstvo zbog promocije ovog dela izrazio je Jan Pšenica, ambasador Republike Slovačke u BiH, rekavši da ova knjiga predstavlja „izuzetan događaj“ koji potvrđuje i jača odnose BiH i Slovačke.

O značaju knjige slovačkog diplomate govorili su i Danka Savić, ambasadorka BiH u Češkoj i Slovačkoj, i putopisac Slobodan Stajić. Sam autor Miroslav Mojžita, koji je nakon diplomatske službe u Beogradu osam godina proveo u Sarajevu kao prvi slovački ambasador u BiH, kazao je kako nije verovao da će njegova knjiga postići takav značaj da sa slovačkog bude prevedena na bosanski i engleski jezik.

Prenosimo deo iz knjige u kome autor Mojžita piše o Grujici Spasoviću, prvom glavnom i odgovornom uredniku Danasa, a potom i ambasadoru Srbije u Bosni i Hercegovini:

„U Sarajevu se moglo sresti mnogo ljudi koji su se u mislima vraćali u prošlost i razmišljali ko, kada ili gdje je napravio sudbinsku grešku kada je prokockana šansa za spasenje – ako već ne Jugoslavije, onda mira. Jedan od onih koji su razmišljali o tome bio je i Grujica Spasović, koji je ovdje djelovao kao prvi ambasador Republike Srbije poslije odvajanja Crne Gore. Sjajan novinar, glavni i odgovorni urednik dnevnika Danas, bio je legenda demokratskog novinarstva i odigrao je značajnu ulogu u borbi protiv Miloševića i srpskih radikala. Svojom neumornom podrškom demokratskoj opoziciji privukao je veliku pažnju Vojislava Šešelja: prije dobrovoljnog odlaska u Hag, on je objavio svoju posljednju knjigu pod privlačnim naslovom „Grujica Spasović – major CIA“. Publikaciju je Šešelj sastavio od članaka objavljenih u dnevniku Danas, označio ih je kao proameričke i glavnom i odgovornom uredniku je dodijelio navedenu titulu, odnosno čin majora CIA. U užem krugu diplomata smo Grujicu zadirkivali da ona najveća svjetska sila ne stoji baš najbolje kad joj služe takvi kadrovi kao što je on. Grujica je, pak, odgovarao da stvari treba shvatati ozbiljno, jer su ga radikali u međuvremenu unaprijedili u pukovnika. Najzad, spadao je među one sarajevske Srbe – iako je ovdje boravio samo privremeno – koje su Sarajlije ne samo poštovale, već i voljele“.

Dobio orden u Beogradu

Miroslav Mojžita prvi je strani ambasador kome je nova, demokratski izabrana vlast u Beogradu dodelila najviše jugoslovensko odlikovanje za zasluge tokom njegovog šestogodišnjeg rada u tadašnjoj Saveznoj Republici Jugoslaviji. Bila je to zaslužena kruna jedne sjajne diplomatske misije u izuzetno komplikovanom vremenu koje su obeležili burni politički događaji u Srbiji i Crnoj Gori. U svim ovim događajima Miroslav Mojžita je, najpre kao otpravnik poslova, a potom i kao ambasador Republike Slovačke i doajen diplomatskog kora u Beogradu, bio ne samo suptilni posmatrač i analitičar nego i diskretni akter koji je gradio mostove između Beograda i Bratislave, ali i između Srbije i Crne Gore i međunarodne zajednice u celini. Ako su politika i diplomatija „umetnost mogućeg“, onda je ovaj slovački diplomata među prvima umeo da shvati nove mogućnosti i da ih pretoči u ideje iz kojih će, naročito tokom zime 1999-2000. godine, nastati i jedna sasvim nova politika čiji će plodovi sazreti upravo u 2000. godini. O tome govore i njegove „beleške“, odnosno memoari iz godina službovanja u Beogradu, koje je izdala kuća Clio, a koji će čitaocu otkriti i neke do sada nepoznate detalje političkih zbivanja u drugoj polovini devedesetih godina i, naročito, u toku poslednje dve godine režima Slobodana Miloševića.