Priča o Lenki i Lazi

p { margin-bottom: 0.25cm; line-height: 120%; }

Aleja je omeđena starim mlinom Đorđa Dunđerskog koji i danas radi, prvom srpskom ženskom školom zadužbinom patrijarha Georgija Brankovića, velelepnom pravoslavnom crkvom Vaznesenja gospodnjeg, Slovačkom evangeličkom crkvom, Malim i Velikim dvorcem, tzv. „Kaštel“. Retko koje selo u Srbiji, kao Kulpin, može da se pohvali i podiči jedinstvenom alejom značajnih ličnosti koji su ili u njemu rođeni ili su boravili i radili, ostavivši dubokog traga. Vojskovođa i general Đorđe Stratimirović, slovački romantičarski pesnik i boem Janko Kralj, slovački pisac, istoričar i lingvista Pavel Jozef Šafarik, arhitekta Milan Mihal Harminc, publicista, profesor, političar i prvi predsednik čehoslovačke vlade Milan Hodža, mitropolit Stefan Stratimirović, patrijarh Georgije Branković, a od sada, kćerka jednog od najbogatijih Srba Austrougarske monarhije Lazara Dunđerskog, mlada, učena i prelepa Jelena – Lenka koja večito inspiriše i nadahnjuje i veliki pesnik, novinar, dramski pisac i estetičar, rođeni Koviljčanin, Laza Kostić. Autori su vajari Jovan Soldatović, Đorđe Lazić Đapša, Slobodan Bodulić, Laslo Silađi, a iz Slovačke Franja Štefunk. NJima se svojim radovima pridružio Igor Šeter, rođeni LJubljančanin, koji dugo godina živi i stvara u Ravangradu – Somboru. One čine redak primer malih ruralnih sredina, da baš likovna umetnost tako prirodno i bezbolno saživi sa naseljem i da postane njegova integralna celina, na ponos i diku Kulpinčana. Time su doprineli da on postane destinacija koju vredi posetiti i obići i po više puta. Uzbudljivu, intrigantnu, emotivnu priču o odnosu između Lenke i Laze ispričao je Zoran Subotički u pozorišnoj predstavi „Od raja do beznjenice“ u izvođenju glumaca Srpskog narodnog pozorišta iz Novog Sada. Postavu su činili Jovana Radovanović u ulozi Lenke Dunđerski, Ervin Hadžimurtezić kao Laza Kostić i Miodrag Petrović kao Lazar Dunđerski. Besedu o Lenki i Lazi, o pesnikovoj neostvarenoj ljubavi opevanoj u čuvenoj njegovoj pesmi „Santa Maria della Salute“, nadahnuto je govorio profesor Hadži Zoran Lazin, dok su svoje pesme o njima kazivali pesnikinja Jelena Stojsavljević i Miodrag Petrović.

Moderatorka programa bila je Tatjana Mitić, profesorka slovačkog jezika u kulpinskoj Osnovnoj školi „Jan Amos Komenski“, poznata pod nadimkom Tanja. Ona je ostavila dubok trag i pečat u Poljoprivrednom muzeju koju sigurno pamtite ukoliko ste ga ranije posetili. O bistama i autoru Igoru Šeteru je zborio akademski grafičar Pavel Čanji, direktor Muzeja vojvođanskih Slovaka. Na kraju programa biste je svečano otkrio gospodin Nikola Tanurdžić, unuk Đorđa Dunđerskog. Da bi sve proteklo u svečanom tonu zaslužan je tamburaški orkestar „RTV“. Inicijatori ovog, za našu zemlju, nesvakidašnjeg kulturnog poduhvata i pokretači plemenite ideje, savremenim rečnikom rečeno projekta, jeste agilni „Klub Kulpinčana“ na čelu sa predsednikom gospodinom Pavelom Zimom, inženjerom elektrotehnike po struci. Potrebno je zabeležiti da su izradu bista i organizaciju Manifestacije podržali Fondacija „Karlsberg i Dunđerski“ i Nikola Tanurdžić.