Kakva god da je, istorija obavezuje

Film prati život jedne beogradske porodice, počev od Balkanskih ratova sve do oslobođenja Beograda 20. oktobra 1944. godine i kraja Drugog svetskog rata.

Beograd je 1914. godine bio prvi grad koji je u 20. veku bombardovan, ali i poslednji u istom tom veku, s obzirom da je 1999. opet doživeo istu sudbinu.

”Priča kaže da su svi moji bili mali, ali su imali srce veliko kao Rusija”, tim rečima počinje ostvarenje Dragana Bjelogrlića, i prikazuje reči glavnog aktera, dečaka koji prati svog dedu, a zatim i oca jednog u Prvi, a drugog u Drugi svetski rat.

Saradnju sa nacistima narod nije prihvatao, pa su se krajem marta 1944. godine na ulicama Beograda mogli videti transparenti sa natpisima “Bolje rat nego pakt”, “Bolje grob nego rob”, “Pakt sa Sovjetima”, “Živeo SSSR” i drugi, što je u ovom filmskom ostvarenju slikovito prikazano.

U zoru 6. aprila 1941. godine, počela je opsada Beograda, a grad je oslobođen 20. oktobra Beogradskom operacijom, u kojoj su pobedu izvojevale jedinice Narodne oslobodilačke vojske Jugoslavije zajedno sa pripadnicima Crvene armije. Ovom pobedom, glavni grad tadašnje Jugoslavije okončao je dugu nemačku okupaciju koja je trajala 1.287 dana.

Glavni akter “Priče o čvrgama i nebu”, jedan od veterana bitke za Beograd, zaključio je da se istorija ne može menjati. Kakva god da je, ona obavezuje.

– Rame uz rame sa mnogo većima od sebe, Srbi u oba svetska rata nisu hteli da im glava služi da veći po njoj lupaju čvrge, jer od čvrga ne bi mogli da vide nebo – završetak je ovog umetničkog dela.

Svečanoj akademiji prisustvovali su i veterani bitke za Beograd, koji su zajedno sa Crvenom armijom nemačkoj vojsci naneli težak poraz i tako oslobodili Beograd. Njihovom zaslugom okupator je proteran sa ovih prostora.

Ovu ceremoniju zatvorili su gradonačelnik Beograda Siniša Mali i ministar unutrašnjih poslova Nebojša Stefanović.

Mali je rekao da je samo u prošlom veku Beograd četiri puta brutalno razaran, a kroz istoriju više puta rušen do temelja.

– Beograd, grad heroj u svojoj prošlosti morao je često da se bori za svoju slobodu. Ne smemo zaboraviti ni Karađorđeve ustanike koji su oslobađali Beograd od Osmanlija, ni heroje koji su ga branili 1914. i 1915. godine, kao ni hrabre vojnike koji su ga u oktobru 1944. godine oslobodili od nacista. Ali ne smemo zaboraviti ni one koji putovali na proslavu oslobođenja Beograda, a koji su na današnji dan 1964. godine izgubili svoje živote u avionskoj nesreći na Avali- rekao je juče Mali.

Prema njegovim rečima, Beograd će u narednom periodu biti najveće gradilište u jugoistočnoj Evropi i postaće ekonomska, finansijska i kulturna prestonica Balkana.

– Ponosan sam što ova zemlja ne zaboravlja tekovine antifašizma, što se divi i viče veličanstvenim proslavama njenih najvećih pobeda i što hoće da njen narod živi u slobodi. Srbi su uvek bili na pravoj strani, uvek protiv mržnje, zla i ropstva. Borbe za oslobođenje Beograda 1944. godine bile su možda i najteža ratna dešavanja koje pamti naš glavni grad- rekao je juče Stefanović.

On je istakao da je pobeda koju su tada izvojevali naši i sovjetski junaci istorijski podvig, koji se mora čuvati od zaborava.

– Antifašizam nije stvar trenutka i delića u trajanju jednog naroda, već trajno opredeljenje i vrednosni sistem koji ne može da se menja- dodao je Stefanović.

Ministar unutrašnjih poslova istakao je da je njegov deda bio jedan od članova Osme crnogorske brigade dok je oslobađala zapadnu Srbiju, ali i vojnik Narodne oslobodilačke vojske koja se borila za oslobađanje Beograda.

Bitka za Beograd

“Danas se bitka za Beograd vodi tako što se on gradi, razvija, uređuje, ulepšava i čini boljim mestom za život. To će biti naše pobede”, istakao je nakon jučerašnjeg filma gradonačelnik Beograda.