Stoti rođendan parnog tegljača Župa

Tokom projekta „Urban Incubator: Belgrade“ nizom aktivnosti, koje se realizuju do sredine novembra, obeležava se stogodišnjica postojanja parobroda – Župa, navodi se iz Gete instituta, pokretača projekta.

Krajem oktobra, studenti Fakulteta primenjene umetnosti iz Hamburga i menadžer projekta Nikola Marković su uz saglasnost kulturnog centra Parobrod, rečne policije i drugih nadležnih organa isekli zarđali katanac na ulaznoj ogradi i na jedan dan širom otvorili vrata broda za sugrađane i strance, pecaroše, bicikliste i rekreativce. Vatrogasno društvo je šmrkovima sa svog broda očistilo palubu Župe. Studenti iz Hamburga su zajedno sa lokalcima organizovali pečenje paprike i ribe koju su specijalno za događaj to jutro pecaroši upecali u Savi, baš sa palube broda. Posetioci svih uzrasta su, doduše, na svoju odgovornost ulazili na brod i radoznalo razgledali palubu, kabine, veliki kotao, točkove i drugu malobrojnu i preostalu opremu nekadašnjeg ratnog broda.

Na ovaj način, žele se ojačati postojeće inicijative za reaktivaciju ovog i sličnih parobroda. Pred mostom Gazela, nalazi se još jedan istorijski značajan i pod zaštitom države, brod – Krajina, kao i mnoge druge olupine koje čine beogradsko brodsko groblje.

Istorija jednog parobroda

Župa je nekadašnji parobrod, kakvi su davno plovili Evropom. Napravljena je 1913. godine u Budimpešti i tada se ova lađa zvala Una. Bio je to parni tegljač koji je prvobitno imao 127 tona nosivosti, ali i naoružanje od dva topa „škodine“ proizvodnje od 66 milimetara, kao i tri mitraljeza. Kao deo Ugarske ratne flote doplovio je do Beograda 1915. godine kada je učestvovao u bombardovanju glavnog grada Kraljevine Srbije tokom borbi u Prvom svetskom ratu. 1944. godine zaplenili su ga Sovjeti i pretvorili u minolovac. U decembru iste godine naleteo je na minu kod Starog Slankamena. Posle godinu dana, izvađen je iz dunavskog mulja, i obnovljen postaje deo flote Jugoslovenskog rečnog brodarstva. Tada lađa dobija naziv Župa koji i danas nosi.