Zabrinjavajuća stagnacija nataliteta

Inače, u Srbiji će 2040. godini, prema procenama stručnjaka za demografiju, biti 6,8 miliona stanovnika što je za 350.000 manje nego što je živelo prošle godine. Računica evropskih matematičara samo je jedna u nizu sivih prognoza koje pokazuju da će i ove godine u Srbiji više posla biti za pogrebnike nego za babice.

Da će se ovo predviđanje, nažalost, i obistiniti, ukazuju i domaće procene temeljene na iskustvima iz bliske prošlosti. Prema poslednjim podacima o broju stanovnika Republičkog zavoda za statistiku, u Srbiji je 2013. godine ovaj svet napustilo 100.000 građana, dok je rođeno samo 65.540 beba. To znači da država godišnje ostane bez grada veličine Kovina, Požege ili Nove Varoši. Već je jasno da vesnik boljeg sutra neće biti ni demografski podaci za 2014. godinu, koji će biti obrađeni i objavljeni početkom leta. Domaći statističari izračunali su da je na startu 2014. u Srbiji živelo tačno 7.146.759 ljudi. To je već ozbiljno poljuljalo i još uvek vruće rezultate popisa stanovništva, koji je pokazao brojku od 7,2 miliona. Svaka Nova godina, pa i poslednja, donese nam isto saznanje da je u prethodnoj rođeno najmanje dece u Srbiji od početka 20. veka. Zbog negativnog prirodnog priraštaja stanovništvo Srbije svakog dana opadne za više od 80 stanovnika. Danas nas je za više od 311.000 manje nego deceniju ranije. Prosečna starost stanovnika Srbije je 42,2 godine, a u pojedinim selima u istočnoj i južnoj Srbiji i preko 50 godina. Na mapi Republike je čak 1.458 naselja u kojima nije rođeno nijedno dete. U poslednjih deset godina u inostranstvo je otišlo da živi i radi 146.500 školovanih ljudi na vrhuncu reproduktivne zrelosti.

U odnosu na vreme od pre jedne decenije, natalitet je manji, ali se u odnosu na prethodne godine broj novorođenih blago povećava. U Požarevcu su u 2013. godini u matičnu knjigu rođenih upisane 1.352 bebe. U poređenju sa prethodnom godinom, broj novorođenih Požarevljana je u blagom porastu. U odnosu na 2012. godinu rođeno je 15 beba više.

Prema izjavi Milomira Perića, šefa matične službe u Gradskoj upravi Požarevca, u 2014. godini u matičnu knjigu rođenih upisano je 1.310 beba, što znači 42. manje, nego u 2013. U matičnu knjigu umrlih upisane su 1.262 osobe. Reklo bi se „mrtva“ trka između rođenih i umrlih. Na teritoriji grada Požarevca živi 75.054 stanovnika. Prosečan životni vek muškaraca je 70 dok je kod žena 76 godina.

U Braničevskom okrugu, prema Proceni stanovništva iz 2012. godine, udeo stanovnika sa 65 i više godina – 38.872 u ukupnom broju stanovnika – 181.666 iznosi 21,40 procenata, što pokazuje da populacija koja živi na teritoriji ovog upravnog okruga pripada staroj populaciji – udeo starih sa 65 i više godina preko 10 odsto. U gradovima je 2013. godine rođeno 45.657, a umrlo 53.169 ljudi, te je smanjenje stanovnika iznosilo 7.512. U selima je na svet došlo 19.897 dece, a napustio ga 47.131 stanovnik, pa je minus 27.234, što čini čak 78,3 posto ukupnog smanjenja stanovništva. Ovi podaci posebno su zabrinjavajući jer u selima živi tačno dve petine ukupnog stanovništva Republike. U selima Braničevskog okruga, takođe ima sve manje stanovnika, uglavnom starih, jer prema grubim procenama oko 50 hiljada ljudi radi u inostranstvu.