Jedinstvena destinacija naučnog turizma

Na otvaranju je naglašeno da je Prirodnjački centar jedinstvena naučno-obrazovna institucija u Srbiji i ovom delu Evrope, koja će kroz spoj nauke, obrazovanja i turizma raditi na popularizaciji prirodnih nauka i promociji naučnog turizma.

– Otvaranje Prirodnjačkog centra za Svilajnčane i Svilajnac predstavlja jedan od najznačajnijih događaja i najsvečanijih trenutaka u poslednjih nekoliko decenija. Svega ovog ne bi bilo bez podrške onih koji su verovali u ovaj projekat, stručne javnosti, Prirodnjačkog muzeja, Rudarsko-geološkog fakulteta, volontera. Opština Svilajnac neće stati na ovom projektu koji je preživeo tri vlade i četiri ministra prosvete. Znači da je dobar kada se nijednog trenutka nije doveo u pitanje – istakao je Predrag Milanović, predsednik opštine Svilajnac.

Šef Delegacije Evropske unije u Srbiji Majkl Davenport ocenio je da je Prirodnjački centar na vrhunskom nivou.

– Ovo je treći put da dolazim u Svilajnac i svaki put ovi ljudi urade nešto novo i veliko. Prirodnjački centar je svetski objekat i sve je urađeno na najvišem nivou – izjavio je Davenport.

Među brojnim gostima na svečanosti u Svilajncu bio je i Andreas Beikos, šef Kancelarije Evropske investicione banke za Zapadni Balkan, a u umetničkom delu programa učestvovali su Leontina i hor „Čarolija“, Čudesmo, Una saga Serbica, Dečja filharmonija, Omladinsko pozorište Dadov, glumci, žongleri, animatori uz niz specijalnih efekata, rasvete, muzike.

Eksponati koji svedoče o davno prošlim vremenima

Srđan Verbić, ministar prosvete, nauke i tehnološkog razvoja, naglasio je da je suština otvaranja Prirodnjačkog centra želja da se bolje razume i promoviše nauka.

– Potrebno je da ljudi, bez obzira čime se bave, ponekad pažnju poklone i nauci, što se retko događa. U medijima nema mnogo nauke, u kući ne pričamo mnogo o tome. Onda treba iskoristiti priliku da kada dođemo u jedan ovakav centar, da tih sat i po posvetimo tim temama. Ovi eksponati nam neće dati da pričamo o bilo čemu drugom osim o ovim davno prošlim vremenima – rekao je Verbić.

Očekuje se 150.000 gostiju godišnje

Očekuje se da će Prirodnjački centar posetiti 150.000 ljudi godišnje, među njima i 60.000 učenika na ekskurzijama, koji obilaze i manastir Manasiju i Resavsku pećinu. Podsećanja radi, izložbu dinosaurusa Prirodnjačkog centra, na Kalemegdanu u Beogradu, u trajanju od dva i po meseca, imalo je priliku da vidi 70.000 posetilaca. Cilj je da Svilajnac postane naučno jezgro regiona koje će okupljati naučnike i istraživače iz zemlje i sveta, koji bi kroz zajedničke aktivnosti razmenjivali znanja i iskustva i dolazili do novih naučnih otkrića i rezultata iz oblasti prirodnjačkih nauka. Takođe, svojom aktivnošću i popularnošću svetskih razmera postao bi centar zabave i jedna od najposećenijih turističkih destinacija Srbije.

Koncept urađen na inovativan način

Zgrada Prirodnjačkog centra prostire se na površini od 3.000 kvadratnih metara, a naučno-zabavni Dino park na površini od 15.000 kvadratnih metara. Veliki izložbeni prostor u samom objektu sadrži četiri tematske izložbe: „Svet dinosaurusa“, „Geološki vremeplov“, „Svet minerala i stena“ i „Biodiverzitet Srbije“.

Čitav koncept je urađen na jedan inovativan način koji prate svetske trendove u muzejskom izlaganju. Atraktivnost Prirodnjačkog centra Srbije ogleda se u jedinstvu velikog izložbenog prostora i zabavnog Dino parka na otvorenom. Prirodnjački centar Srbije dobio je podršku celokupne stručne javnosti, pa su partneri na ovom projektu Prirodnjački muzej Beograd i Rudarsko-geološki fakultet Univerziteta u Beogradu. Veliki izložbeni prostor u samom objektu sadrži četiri tematske izložbe, na čijim postavkama su radili najveći stručnjaci iz tih oblasti u našoj zemlji: „Geološki vremeplov “ jedna je od najatraktivnijih izložbi i predstavlja nastanak planete Zemlje i njen razvoj kroz epohe sve do postanka čoveka, Izložba „Svet dinosaurusa“ smeštena je u centralnom delu zgrade. Paleontološku postavku čini sedam skeleta različitih vrsta dinosaurusa koji na jedinstven način dočaravaju period mezozoika. Sve skeletne replike rađene su po uzoru na originalne fosile. Izložba „Svet minerala i stena“ predstavlja minerale i stene od kojih je izgrađena naša planeta. Pored minerala i stena koji su karakteristični za Srbiju postavka sadrži i primerke veoma retkih minerala, što je čini ekskluzivnom. Jedan od najatraktivnijih eksponata je mineral jadarit, koji je za sada pronađen jedino na teritoriji naše zemlje. Izložba „Ribe južnog Jadrana“ predstavlja zanimljivu i jedinstvenu postavku riba južnog Jadrana. Jadransko more poznato je kao vrlo bogato vodenim živim svetom i kroz ovu izložbu će taj svet biti dočaran na jedan potpuno inovativan način. „Vremenski tunel“ je jedna od najatraktivnijih izložbi Prirodnjačkog centra i predstavlja postavka nastanka planete Zemlje i njen razvoj kroz epohe sve do postanka evolucije. Vremenski tunel je zamišljen kao prikaz geološke prošlosti Zemlje od Velikog praska do pojave savremenog čoveka. Napravljen je od specijalnih izložbenih i dizajnerskih tehnika, a sadržaće i originalne eksponate. Ceo prostor tunela pokriven je dioramama koje prikazuju odgovarajuću floru i faunu. Prikazani su i svi bitniji događaji u geološkoj istoriji koji su uzrokovali preokrete u razvoju živog sveta. Izložba ledenog doba „Put fosila“ sadrži eksponate izumrlih sisara (runasti mamut, runasti nosorog, džinovski jelen, pećinski medved, hijena i drugi) koji su tokom poslednjeg ledenog doba živeli na prostranstvima Balkana. Postavka je obogaćena tekstualnim sadržajima i posterima na kojima su rekonstrukcije ovih životinja. Posebnu atrakciju predstavlja replika mamuta urađena prema originalu koji je pronađen u Kikindi. Izložba „Drvo ili život sam“ prikazuje drvo kao biološki organizam, graditelja najznačajnije životne zajednice na kopnu – šume, neposredno stanište, sklonište i izvor hrane za čitav niz drugih živih bića, ali i kao neodvojivi deo ljudskog života i značajni faktor u razvoju ljudske civilizacije. Izložba „Biodiverzitet Srbije“ predstavlja bogatstvo flore i faune naše zemlje. Sve vrste su originalne i napravljene specijalnim preparatorskim metodama. Smeštene su u karakteristične situacije, prikazane kroz sva četiri godišnja doba i kroz različite periode dana. Ova izložba na autentičan način prikazuje prirodna bogatstva Srbije. Izložba „Geodiverzitet Srbije“ na interaktivan način uvodi posetioce u svet geologije i daje jedinstvenu sliku o geološkoj građi naše zemlje, a i šire. Predstavlja vertikalni presek Zemljine kore na teritoriji Srbije i prikazuje šta se nalazi ispod Zemlje do dubine 10 kilometara.

Osim izložbenog prostora u objektu se nalaze i specijalizovane učionice namenjene naučnoistraživačkom radu, kao i multimedijalna sala sa 3D tehnologijom sa 60 mesta za emitovanje naučno-dokumentarnog sadržaja, organizovanje stručnih konferencija, skupova, seminara.

Posebno atraktivan je Dinosville, zabavni park smešten na otvorenom u nastavku zgrade Prirodnjačkog centra, sa 20 replika različitih vrsta dinosaurusa, od kojih je najveća replika Diplodokusa visoka 11, a dugačka 20 metara. Sve replike u parku Dinosville su u prirodnoj veličini i živom obliku. U centralnom delu parka nalazi se model vulkana visine 10 metara, koji predstavlja repliku vulkana Svete Helene. Oko vulkana je prostrana zelena površina sa izgrađenim minijaturnim jezerom.

U zabavnom parku se nalazi i suvenirnica koja ambijentalno prati tematiku parka. Bogato je opremljena, pa se u njoj mogu naći unikatni suveniri, igračke, nakit, knjige, ali i ručno rađeni pokloni. Svaki posetilac ovde će moći da nađe originalnu i trajnu uspomenu na posetu Prirodnjačkom centru Srbije. Obod parka sadrži kafe-restoran za predah i opuštanje. Ovde posetioci mogu da se opuste, probaju brojne specijalitete ili se osveže uz jedinstven pogled na ceo park. I najmlađi posetioci imaće u parku svoj „kutak“ sa igraonicama, koje su koncipirane tako da oni budu u ulozi istraživača i naučnika i da kroz igru uđu u složeni svet nauke. Deci se ovako nauka približava na zabavan, inovativan i interaktivan način.

Suština Prirodnjačkog centra je u spoju nauke, obrazovanja i turizma na vrlo specifičan način. Naučna komponenta Prirodnjačkog centra podrazumeva da je on mesto okupljanja naučnika i mladih istraživača, usmerenih na međusobnu komunikaciju i razmenu ideja i iskustava iz raznih disciplina i pokretanje novih istraživanja u brojnim oblastima. Zastupljene će biti sve prirodne nauke i obrađivaće se aktuelne teme vezane za geologiju, klimatologiju, ekologiju, paleontologiju, hemiju, biologiju, fiziku i druge. U njemu nauka nije sama sebi cilj već će postignuti rezultati imati svoj praktičnu primenu. Veliki broj zastupljenih grana nauke omogućiće širok dijapazon raznih istraživanja iz kojih se očekuju brojna otkrića koja bi bila od značaja za celu Srbiju. Obrazovna funkcija podrazumeva usmerenost na podizanje nivoa znanja mladih naučnika-istraživača kao i na unapređenje i razvoj njihove kreativnosti. Centar će organizovati programe u vidu letnjih kampova koji će davati podršku njihovom razvoju ideja i pronalaženju rešenja konkretnih problema. Naučno-obrazovni aspekt Prirodnjačkog centra nije ograničen isključivo na teritoriju Srbije. Omogućiće i razmenu kadrova i protok ideja sa svetom.

Prirodnjački centar Srbije izgrađen je na najfrekventnijem turističkom pravcu, na samo šest kilometara od auto-puta (E 75), a pored regionalnog puta Markovac – Svilajnac – Despotovac, u neposrednoj blizini kompleksa Sportsko-turističkog centra. Udaljenost od Beograda je 110 kilometara; od Kragujevca 45 kilometara; Niša 132 kilometra; Smedereva 60 kilometara.

Radno vreme i cene karata

Radno vreme Prirodnjačkog centra Srbije je od 10 do 18 sati svakog dana. Cena karte iznosi 500 dinara za odrasle i 350 dinara za decu.

Prvi posetioci

Četvoročlanoj porodici Pejčić iz Požarevca pripala je čast da zvanično postanu prvi posetioci Prirodnjačkog centra Srbije u Svilajncu.

Petogodišnji Dimitrije i trogodišnji Todor nisu krili oduševljenje izložbama, a najveću pažnju privukli su im dinosaurusi, kao i igraonica za decu sa animatorima. Otac Igor Pejčić kaže da ovo nije samo atrakcija za decu već i za odrasle:

– Mene je fascinirala izložba Geološki vremeplov, ali i skeletne replike dinosaurusa. Deca su presrećna, a mi se sjajno provodimo, sigurno ćemo opet doći – rekao je on.

Direktorka Prirodnjačkog centra Srbije Irena Dubravac dočekala je prve posetioce i uručila im po poklon, a lepo vreme im je omogućilo da nekoliko sati uživaju u svim sadržajima.

Svilajnac proslavio Dan opštine

Svečana sednica povodom obeležavanja Dana opštine Svilajnac održana je u ponedeljak, 29. juna, u svilajnačkom Centru za kulturu, u prisustvu oko 300 gostiju iz cele zemlje i regiona. Specijalni gosti bili su učenici osnovnih i srednjih škola koji su đaci generacije i osvajači nekog od prva tri mesta na republičkom takmičenju. Njih je domaćin, Predrag Milanović, predsednik opštine Svilajnac, pozdravio i predstavio kao nešto najbolje što Svilajnac trenutno ima. Nakon kratkog filma koji je bio osvrt na najvažnije poslove, projekte i uspehe opštine Svilajnac u protekloj godini dodeljena su društvena priznanja zaslužnim građanima i partnerima opštine. Zahvalnicu opštine Svilajnac za pomoć i saradnju u protekloj godini dobitnicima je uručila dr Danijela Stojadinović, zamenica predsednika opštine Svilajnac, a zahvalnicu su dobili: dr Srđan Verbić, ministar prosvete, nauke i tehnološkog razvoja, Panasonic Lighting Devices Serbia doo Svilajnac, Mirko Vukomanović, policajac Policijske stanice Svilajnac, Aleksandar Jeremić, poljoprivrednik iz Vojske. U ime nagrađenih obratio se dr Srđan Verbić, koji se zahvalio na ukazanoj časti i istakao kako opština Svilajnac po svom razvoju, energiji i zajedništvu može da bude primer drugim opštinama: – Vi ste na pravom putu. Oduševljen sam ovim što sam video i imate podršku da nastavite u ovom pravcu – izjavio je Verbić. Plaketu opštine Svilajnac uručio je Predrag Milanović i to Majklu Davenportu, šefu Delegacije Evropske unije u Srbiji, i Veranu Matiću, predsedniku Upravnog odbora Fonda B92, koji su pomogli opštini Svilajnac u najtežim trenucima nakon prošlogodišnjih poplava i pomogli u saniranju posledica. Svečanu sednicu vodio je glumac Branislav Bane Trifunović, a u programu su učestvovali i gudači Dečje filharmonije. Opština Svilajnac proslavlja 29. jun jer je na taj dan Ukazom kneza Mihaila 1866. godine Svilajnac zvanično proglašen varošicom. N. D.