Horizonti detinjstva

Uostalom nije slučajno što je knjiga i dizajnirana tako da se „životna priča svedoka veka“ u knjižarama može smestiti među istaknuta dela savremene beletristike. Prvi deo knjige sasvim je romaneskan – prizori iz ranog detinjstva u predratnom Beogradu i žive slike odrastanja u posleratnom onoliko koliko su verodostojna svedočanstva dramatičnog vremena toliko predstavljaju i univerzalnu priču o dečaštvu, mladosti i sazrevanju, osenčenu toplom samoironijom i odsustvom gorčine čak i kad se govori o očevim stradanjima u nacističkom, a zatim i u komunističkom logoru, saslušavanjima u DB ili o egzistencijalnim dramama koje nisu ni potisnute a kamoli zaboravljene i koje su se utkale u svaku životnu nit budućeg pisca, diplomate i svetskog putnika.

Dečak čije su detinjstvo odredile ratna nemaština, očeva zatočeništva i prokaženost koja je uvek pratila potomke nepodobnih, izrastao je u jednog od naših najvećih putnika boraveći tokom pet decenija u više od devedeset zemalja na svim kontinentima. U drugom delu knjige pisac čitaocu otvara vrata velikog sveta i provodi ga kroz najrazličitija podneblja i dramatične događaje i upoznaje sa desetinama državnika i velikaša, buntovnika i vlastodržaca, umetnika i političara.

Događaji i uloge u jednom uskomešanom životnom teatru i pozornici koju čini ceo svet zaista su fascinantni: čuvar mira u mirovnim snagama UN na Sinaju, izveštač iz Afrike u vreme nigerijskog građanskog rata, rušenja etiopskog carstva, sticanja nezavisnosti Angole i Mozambika, državnih udara i despotskih vladavina, dopisnik iz Italije u vreme Crvenih brigada i rasprostranjenog terorizma, dopisnik iz Brisela u vreme raspada Jugoslavije…

Lista ličnosti sa kojima je autor uspostavio bliske odnose impozantna je: afrički državnici Agostinjo Neto, Samora Mašel, Sam Njujoma, koje je upoznao još kao gerilce, vojni šefovi kao što je Mohamed Sijad Bare, despoti poput Amina, zaverenici protiv cara u Etiopiji sa kojima se, igrajući šah, povremeno družio, princeze i prinčevi: Elizabeta Bagaja i Sihanuk, buntovnici kao što je vođa Crnih Pantera, radikalne organizacije američkih crnaca, Stokli Karjmajkl, predsednik Pertini, vođa italijanskih komunista Berlinguer, glumica Monika Viti, reditelj Alberto Latuada, papin predstavnik za štampu Navara Vals, sicilijanski pisac Leonardo Šaša, predstavnik u UN i kasnije premijer Izraela Benžamin Netanijahu, glumac Piter Justinov, potomak ruske plemiće porodice Bagration, pevač Stivi Vonder, najpoznatiji lovac na naciste Simon Vizental i generalni sekretar UN i predsednik Austrije Kurt Valdhajm (za čiju se nacističku prošlost u to vreme nije znalo), egipatski nobelovac Nagib Mahfuz, Adem Demaći, Aga Kan, Oto Habzburški, lord Oven, Voren Kristofer, Vili Klas, Alberto Dini, Jasuši Akaši i mnogi drugi državnici, diplomate i političari.

Uspostavljajući ogroman prostorni i vremenski luk kojim povezuje godine dečaštva sa godinama stvaranja istorije, Dušan Miklja, svedok veka, jedan od najznačajnijih putnika-pisaca koji stvara na srpskom jeziku, ispisuje nesvakidašnju priču o tome kako je pređen put od beogradskih udžerica do afričkih palata, od periferijske kaldrme do asfalta Njujorka, od ulične prodaje lošeg duvana do života u svetskim prestonicama – priču koja verodostojno svedoči o burnim vremenima, ali i priču koja s toplom mudrošću govori o odrastanju, putovanjima kao načinu života, istorijskim previranjima i ličnim usponima i padovima.