Trka lidera

Rejting koji i inače nije loš. Potpisivanje Istanbulske deklaracije i uspostavljanje sve tešnjih odnosa sa Sarajevom, logičan su nastavak Tadićevih poteza od početka godine: pokretanja inicijative za osudu zločina u Srebrenici i izjava da Srbija poštuje suverenitet BiH. Tadić je i u nedavnim koškanjima sa Crnom Gorom, povodom navodnog mešanja Srbije u tamošnje lokalne izbore, jasno pokazao stav da ne želi nepotrebnu dramatizaciju odnosa s Podgoricom.

O Tadićevoj popularnosti govore i tvrdnje – makar bile i neutemeljene – da Sjedinjene Države i EU u srpskom predsedniku vide ličnost koja bi mogla da bude posrednik u rešavanju teritorijalnog spora Slovenije i Hrvatske. Sama pomisao da bi lider balkanske države koja je u očima mnogih večiti problem mogao da „miri“ najuspešniju novu državu EU i komšije koje su na pragu članstva, u Zagrebu i Ljubljani nesumnjivo je izazvala nelagodu. Još veće neprijatnosti izazivaju priče da bi Hrvatska na putu ka EU mogla da čeka Srbiju. I eto ti Josipovića u Banjaluci. Hrvatski predsednik je, dokazano, poklonik promena, drugačijeg pristupa unutrašnjoj politici i politici u komšiluku u odnosu na aksiome koji su postavljeni u vreme Tuđmana i u manjoj ili većoj meri preživljavaju do danas. Ipak, Josipović je početkom godine branio stav svog prethodnika Mesića o Republici Srpskoj kao eksplozivu koji će Balkan dignuti u vazduh osim ako se ne demontira presecanjem koridora kod Brčkog.

Dodikovi stavovi u međuvremenu se nisu promenili. Pojačana je retorika visokog predstavnika u BiH u osudi Dodikovih izjava o referendumu. Novoizabrani britanski šef diplomatije u više navrata manje-više direktno napada Dodika i preti batinama. A Josipović izjavljuje da su tvrdnje da je Republika Srpska genocidna tvorevina gluposti i da ona ima svoje ustavno utemeljenje.

Još jedan Josipovićev motiv jeste pokušaj „uplivisanja“ u biračko telo Hrvata u BiH koji imaju pravo glasa na izborima u Hrvatskoj. Očito da želi da promeni situaciju prema kojoj na njih tapiju ima hrvatska desnica. O tome govore i Josipovićeve izjave o obespravljenosti Hrvata u BiH. Izjavom „i Sarajevo i Banjaluka“ Josipović se približio Tadićevoj politici za koju je, izgleda, procenio da može biti plodnija u odnosu na Mesićevu mantru „samo Sarajevo“. Regionalni aktivizam Tadića i Josipovića, koji je, podsetimo, u nedelju po drugi put ove godine posetio BiH, može se tumačiti na način da su im matične države tesne u smislu sopstvenog profilisanja, ali i kao sasvim racionalno ponašanje ako imamo na umu komšijsku međuzavisnost.