Arheolozi otkrili ostatke keltskog svetilišta

Svetilište se nalazi na brdu koje dominira čitavom okolinom i koje je od Dunava i od ranije poznatog keltskog bedema udaljeno kilometar. Na svetilištu se i danas vide ostaci udubljenja u steni gde su se obavljali verski obredi. Dragan Jacanović arheolog Narodnog muzeja u Požarevcu kaže da je reč o izuzetnom prostoru, između ušća reke Nere i nekadašnjeg ušća reke Karaš, odnosno ušća kanala Dunav-Tisa-Dunav, sa kojeg se, kao retko gde u Srbiji, pruža širok vidokrug na sve četiri strane do 2oo kilometara. – Vide se Karpati kao na dlanu, Vršačke planine, Panonska nizija sa Deliblatskom peščarom, u daljini vidi se Avala, a na jugu ceo venac Homoljskih planina, a pogled seže i do dela Srebrnog jezera i tok Dunava do Smedereva. Kelti su krajem četvrtog veka stare ere, idući unutrašnjim vencem Karpata, ovde prešli Dunav i u Ramu podigli veliko vojno zemljano utvrđenje takozvani ,,Opidum”. Nedaleko od tog utvrđenja mi smo otkrili ostatke svetilišta na kome su oni prenosili žrtve bogovima u koje su verovali. U Rumuniji u blizini mesta Karaš Sebeš otkriveno je takođe keltsko svetilište ali znatno skromnijih dimenzija, ističe Jacanović. Mesto na kome se u Ramu nalaze ostaci svetilišta površine je oko dva hektara i na njemu se nalazi grupa od dvadesetak velikih kristalnih škriljaca od kojih je većina doterivana da bi se dobio pravilan oblik, uočljiv za određivanje pomoćnih tačaka. – Svetilište je njihov reper za određivanje orijentacije u prostoru i vremenu. Izlasci i zalasci sunca tokom godine i prividno kretanje celog zvezdanog svoda noću odavde su najvidljiviji. To je posebno bilo bitno ljudima iz praistorije i antike kad je astronomija biala na primitivnom nivou. Ovo je za sada jedini objekat te vrste u Srbiji i mi planiramo da ovde izvršimo arheološka istraživanja ali ona ne iziskuju mnogo para jer ovde neće biti kopanja zemlje pošto nema keramike. Ovde su se ljudi okupljali kao na saboru da proslave godišnje praznike, poput ravnodnevnice, da bi simbolično prineli krvne žrtve, ističe Jacanović. MZ Ram planira da u saradnji sa TO Velikog Gradišta i opštinom očisti prostor oko svetiliđta, da se ukloni divlje žbunje, da se urede pešačke i biciklističke staze i da se dobije jedan od najboljih vidikovaca u Srbiji, priča Žika Sekulić iz Rama.

Analiza u Engleskoj

Pored svetilišta nalazi se velika stena ispod koje su vidljivi tragovi obrde i korozije gvožđa. – U ramskim kristalastim škriljcima rude gvožđa nema i ovo nam je pokazatelj da je i na ovom zaklonjenom mestu krv žrtvovanih životinja koja se lepila na stne i da je gvožđe iz krvi, odnosno hemoglobin ostao zalepljen do današnjih dana na steni. Mi smo dali uzorak na analizu koji će da potvrdi da li je ovo gvožđe od hemoglobina ili je u pitanju nešto drugo. Analiza se radi u Engleskoj, kaže Dragan Jacanović arheolog Narodnog muzeja u Požarevcu.

Svetilište koristili i Tribali

Svetilište u Ramu egsistiralo od dolaska Kelta u čevrtombveku a moguće je da su i stariji narodi, a na prvom mestu Tribali, koristili ovo mesto. Staro je oko tri hiljde godina, pretpostavljaju stručnjaci Narodnog muzeja u Požarvcu.