Nasilje nad istorijom

Umesto iseljenja izložbenog prostora Muzeja istorije Jugoslavije (Trg Nikole Pašića 11) koje je internim pismom naložio ministar kulture kršeći raniji dogovor, u galeriji u kojoj je upravo završena impozantna izložba kineske bronze, održana je konferencija za novinare, na kojoj je direktorka Muzeja istorije Jugoslavije Ljiljana Cetinić upozorila javnost na nastavak uništavanja institucije kulture, „koje je započeo Slobodan Milošević uselivši se sa porodicom u Muzej istorije Jugoslavije“.
Uprkos prošlogodišnjem dogovoru da će više od hiljadu kvadrata u prizemlju zgrade na Trgu Nikole Pašića podeliti Muzej istorije Jugoslavije – institucija nastala od nekadašnjeg Muzeja revolucije i Memorijalnog kompleksa Josip Broz Tito – i Istorijski muzej Srbije, ministar kulture u odlazećoj vladi Dragan Kojadinović obavestio je prošlog utorka Ljiljanu Cetinić da je ukupan prostor predviđen za stalnu postavku Istorijskog muzeja Srbije, i da će građevinski radovi na adaptaciji prostora početi već ove sedmice.

Ministarstvo rekonstruiše muzej bez adrese

U saopštenju koje prenosi RTS, Ministarstvo kulture navodi da će Muzej istorije Jugoslavije biti „privremeno iseljen“ zbog rekonstrukcije Istorijskog muzeja Srbije. Po završetku rekonstrukcije u stalnu postavku Istorijskog muzeja Srbije biće uklopljena i postavka Muzeja istorije Jugoslavije koja se odnosi na deo srpske istorije iz periodu SFRJ, dodaje se u saopštenju Ministarstva. „Radovi su počeli u decembru 2006. godine i okončano je sređivanje podrumskih prostorija za smeštaj radionica i depoa. Trenutno je na redu faza koja se odnosi na nastavak građevinskih radova i rekonstrukciju bivše šalter sale, biblioteke i bočnih galerija“, navodi se u saopštenju.

Mislila sam da smo slomom komunizma savladali ideološke arbitraže u oblasti kulture, istakla je Branka Prpa, direktorka Arhiva grada Beograda koja je ponašanje odlazećeg, „tehničkog“ ministra kulture ocenila kao izraz nepojamne bahatosti vlasti. Prpa je upozorila na ukidanje istorije zemlje koja je postojala sedamdeset godina, „nasilje nad istorijom, našim sećanjem i kulturnom baštinom“. Podršku Muzeju istorije Jugoslavije pružili su i kolege iz Narodnog muzeja u Beogradu, Danica Jovović Prodanović, direktorka Kulturnog centra Beograda, Borka Pavićević, direktorka Centra za kulturnu dekontaminaciju, kao i Miljenko Dereta (Građanske inicijative) koji je ukazao na izuzetno nizak nivo kulture odnosa između države i njenih građana.
„Iskreno se nadam da ovde neće osvanuti parfimerija“, prokomentarisala je Borka Pavićević, podsećajući na sudbinu velike knjižare Jugoslovenske knjige.
Prema rečima direktorke Muzeja istorije Jugoslavije, za naredni period zakazano je niz značajnih izložbi, među kojima i izložba modne fotografije od 1945. do 1995. (u saradnji sa Gete institutom), te izložba „Uzorni portreti“ Eduarda Aroje (u saradnji sa Institutom Servantes). Jedna od najvažnijih budućih postavki – Slava Persije – trebalo bi sledeće godine da stigne u galeriju Muzeja istorije Jugoslavije sa gostovanja u Japanu.
Muzej koji u svojim fondovima čuva više hiljada dragocenih eksponata, među kojima su mnogi tzv. nulte kategorije, nestankom Državne zajednice prenet je sa saveznog na republički nivo, ali i dalje nema zvaničnog osnivača. Osim useljenja porodice Milošević u rezidentciju J. B. Tita, i podizanja „beogradskog“ zida kojim je neovlašćeno preuzet deo muzejskog kompleksa na Dedinju, Muzej istorije Jugoslavije devastiran je 90-tih i otuđivanjem stotina vrednih eksponata. Mnogi od njih nalaze se u Belom dvoru, zgradi nekadašnjeg SIV ili po privatnim „kolekcijama“, i Muzeju su i dalje nedostupni.