Šta piše u izveštaju ODIHR o radu izborne komisije

Misija ODIHR nije imala funkciju nadgledanja izbora, već redovno posmatranje. Izveštaj od 30-ak stranica je dostupan na internetu, osvrće se i na rad Republičke izborne komisije, u poglavlju pod naslovom „Razvoj događaja nakon održanih izbora“. Prenosimo delove:

„RIK je počeo da objavljuje preliminarne rezultate u 22,00 časa na izborni dan…. Lideri opozicije oštro su kritikovali rezultate i nisu priznali legitimitet izbora. Lideri stranaka Alijansa za Srbiju koje su bojkotovale izbore tvrdili su da su ostvarili uspeh u Beogradu, gde je izlaznost bila znatno ispod nacionalnog proseka (na nacionalnom nivou 48,93, a u Beogradu 38,27).

Zakon ne obavezuje RIK da objavljuje izborne rezultate razvrstane po biračkim mestima. Pre izbornog dana, RIK je najavio da će se zapisnici o rezultatima izbora koje su svi RT-ovi skenirali nakon što ih BO-vi dostave, objaviti na internetu unutar nekoliko sati nakon zatvaranja biračkih mesta. Međutim, skenirani zapisnici objavljeni su sa značajnim zakašnjenjem…

Objavljivanje skeniranih zapisnika BO-ova s rezultatima započelo je na internet stranici RIK-a dva dana nakon izbornog dana i trajalo je duže od deset dana… Nakon što su zapisnici BO-a s rezultatima uručeni RIK-u, predstavnici RZS-a izvršili su unos podataka koji su predstavljali osnovu za konačne rezultate izbora. RIK je uneo ‘manje’ numeričke ispravke u odnosu na oko 1.200 zapisnika biračkih odbora i naložio ponavljanje glasanja na još 233 biračka mesta na kojima su nedostaci u zapisnicima s rezultatima izbora bili takvi da se izborni rezultati nisu mogli utvrditi ili na mestima gde su zapisnici s rezultatima nestali. RIK je koristio široka diskreciona ovlašćenja u donošenju ove odluke, jer ovi temelji za ponavljanje izbora nisu propisani zakonom…

Prema RIK-u, nakon izbornog dana, birači, učesnici izbora i domaće organizacije za posmatranje izbora podneli su preko 5.000 prigovora zbog navodnih nepravilnosti utvrđenih na izborni dan i proceduralnih nedostataka. RIK je tvrdio da prigovori uopšte nisu bili potkrepljeni s dovoljno dokaza o tome koje su nepravilnosti mogle biti utvrđene. Međutim, većina prigovora je podneta samo usmeno na sednicama RIK-a; članovima RIK-a nije bio omogućen uvid u tekst prigovora niti u prateću dokumentaciju pre početka sednice… Od oko 5.000 prigovora podnetih RIK-u, RIK je doneo pozitivnu odluku u odnosu na samo jedan kojeg je podneo birač koji je utvrdio da je neko drugi potpisao izvod iz biračkog spiska u njeno ime. Nakon izbornog dana, Upravni sud je primio oko 2.000 žalbi na odluke RIK-a po prigovorima vezano za izborni dan; oni koji su bili poslati natrag RIK-u na ponovno razmatranje, na kraju su ponovo odbijeni. RIK nije objavio nikakve objedinjene podatke o broju i prirodi sadržaja prigovora u vezi sa nepravilnostima utvrđenima na izborni dan.“