Muslimanski gradonačelnici u Evropi uobjičajena pojava već 1.300 godina

                       P { margin-bottom: 0.21cm; }

Naravno, pod tim podrazumeva nešto poput „prvi gradonačelnik zaista velikog zapadnoevropskog grada u savremenom periodu (recimo u prethodna dva veka) koji je musliman“. Iako je Sadik Kan izabran, a većina – ne svi – ljudi koje spominjem dalje u tekstu je bila postavljena na tu poziciju, tako se to dešavalo kroz istoriju. Ranije Veće londonskog okruga je prvi put izabrano 1889, a za gradonačelnika se direktno glasa od 2000; svi savremeni gradonačelnici su bivali postavljani, i ta tradicija je tek u skorije vreme izmenjena.

Trebalo bi ukazati na to da je ideja Evrope kao „hrišćanske“, ili možda „posthrišćanske“ u suštini konstrukcija koja se može izvesti samo uz veliku upotrebu makaza nad udžbenicima istorije.

Evropa je svojim većim delom bila nenaseljena tokom poslednjeg glacijalnog maksimuma, što obuhvata period između otprilike 25.000 godina pre današnjeg datuma do 13.000 godina pre današnjeg datuma, a veći deo njene teritorije bio je prekriven gomilama leda debelim i po skoro 5.000 metara. Nakon što se led istopio, Evropa je bila svedok nekoliko talasa seoba, pri čemu su ljudi dolazili sa teritorija koje danas pripadaju Turskoj i Siriji (da) i još iz Evroazije i Afrike.

Hrišćanstvo je ozbiljno počelo da se širi Evropom tek od IV veka nove ere, i do VIII veka, samo četiri stotine godina kasnije, u Španiji i severnoj Francuskoj steklo je ozbiljnog suparnika u islamu. Hrišćanstvo je prihvaćeno sporije nego što većina ljudi to misli, sa velikim delovima naseljenim suštinski paganima i jereticima koji su se zadržali stotinama godina – pa bi srednjovekovne evropske religije trebalo posmatrati kao tripartitne u tom periodu – preživelo paganstvo, hrišćanstvo u ekspanziji, i islam u ekspanziji.

Islam je jedna od glavnih evropskih religija i ima tradiciju koja je na evropskom tlu stara gotovo 1.300 godina.

Aktuelni izabrani gradonačelnici koji su muslimani su, između ostalih, Erion Veliaj u Tirani, Ahmed Abutaleb u Roterdamu, i Špend Ahmeti u Prištini. Većinsko muslimansko stanovništvo u Sarajevu izabralo je za gradonačelnika Ivu Komšića, hrišćanske veroispovesti, 2013. godine.

Zavirimo li malo u istorijske udžbenike, videćemo da su delovi Španije, a često su to bili prilično veliki delovi, bili pod vlašću muslimana od 711. do 1492. Tako je, na primer, Abd al-Rahman I bio proglašen emirom Kordobe 756. Pričamo, dakle, o velikom zapadnoevropskom gradu. U X veku Kordoba je bila najnaseljeniji grad na svetu.

Arapsko muslimanski emirat na Siciliji trajao je od 831. do 1072. Na primer, Jafar al-Kalbi (983-985) bio je emir Sicilije i samim tim gradonačelnik Palerma, njenog glavnog grada.

Otomansko carstvo vladalo je nad većim delom teritorije koja danas pripada Grčkoj u periodu 1458-1832. Gradonačelnik Atine je bio musliman 1815. (petnaest godina pre nego što su se Grci izborili za nezavisnost). Mislim da se Atina računa u velike evropske gradove. Bila je pod vladavinom Osmanlija skoro 400 godina.

Otomani su vladali velikim delom Mađarske od 1541. do 1699, i Budim (polovina kasnije Budimpešte koja je nastala spajanjem dva grada) je bio glavni grad te provincije u okviru carstva. Dok su bili tamo, Otomani su podržavali protestantizam u Mađarskoj. Abdurrahman Abdi Paša poznat i kao Albanac, npr, postao je vojni gradonačelnik Budima 1682. Budimpešta mora da se računa kao veliki evropski grad.

Srbija je bila pod vladavinom Otomanske imperije od 1402. do 1912. (krajem tog perioda imala je status vazala); na primer, Hadži Mustafa Aga je bio proglašen vojnim gradonačelnikom Beograda u julu 1793.

Da ne pominjemo da je Konstantinopolj/Istanbul jedan od najvećih evropskih gradova (sa 14 miliona stanovnika u gradskom području!). NJegov gradonačelnik je dr Kadir Topbas. Musliman.

Dakle, muslimani gradonačelnici velikih evropskih gradova su uobičajena pojava već gotovo 1.300 godina, i čak početkom XX veka nekoliko balkanskih gradova je još uvek imalo muslimane za gradonačelnike. Pobeda koju je odneo Sadik Kan je značajna, i treba da budemo zadovoljni što je dobar osećaj Londonaca osujetio islamofobičnu i skarednu kampanju koju su protiv njega vodili torijevci. Ali nemojmo podržavati čudnu amneziju Evrope o tome koliko su islam i muslimani bili važni za njenu istoriju još od VIII veka (u vreme kada je Viznation, koji je osnovao Heraklije 610. godine, bio star tek jedan vek). Sadik Kan ima mnogo čuvenih prethodnika među evropskim gradonačelnicima koji su bili muslimani.

Pojedini komentari da su ovi gradonačelnici bili osvajači, a ne izabrani, smešni su. Doskora, većina gradonačelnika bili su osvajači ili su ih postavljali osvajači. Normani su bili vladari Britancima. Germanska plemena u Francuskoj, Italiji i Španiji su napadala osvajače. Slovenska plemena naselila su istočnu Evropu dolazeći sa istoka. Muslimanske zajednice ni po čemu se nisu razlikovale od navedenih. I one su profitirale zahvaljujući podanicima i saveznicima koji nisu bili muslimani.