Sistemski eritemski lupus je hronična autoimuna bolest koja može da napadne različite organe, a naročito kožu, zglobove, krv i bubrege. Tačan uzrok bolesti još nije definitivno potvrđen, ali je izvesno da u njegovom nastanku igra ulogu više činilaca: genetska predispozicija, neki infektivni agensi, hormonski status itd. Početak bolesti je praćen nespecifičnim simptomima, povišenom temperaturom i malaksalošću, bolovima u zglobovima i mišićima, promenama na koži, anemijom, da bi se kasnije ispoljili simptomi po različitim sistemima.
Kod velikog broja pacijenata postoji upala zglobova, praćena bolom, otokom, crvenilom najčešće zglobova ruku i kolena. Na sluzokoži usta se često u početku javljaju bezbolne ranice. Promene na koži su najčešće u vidu karakterističnog crvenila na obrazima u obliku leptira, ali može biti i rasprostranjeno na drugim delovima tela, a pogoršava se prilikom izlaganja sunčevim zracima. Ovo oboljenje zahvata i srce i pluća, dovodeći u najvećem broju slučajeva do zapaljenja srčane i plućne maramice. Kod oko polovine bolesnika prisutne su i bubrežne promene koje mogu dovesti i do hronične bubrežne insuficijencije. Simptomi od strane centralnog nervnog sistema su: glavobolja, depresija, anksioznost. Od hematoloških poremećaja mogu biti prisutni: anemija, ubrzana sedimentacija eritrocita, smanjen broj leukocita i trombocita koji dovodi do poremećaja u zgrušavanju krvi.
Za dijagnozu lupusa potrebno je prisustvo najmanje četiri od navedenih dvanaest kriterijuma: ospa u obliku leptira, fotosenzitivnost kože, izdignuta perutava ospa u obliku novčića, ranice na sluzokoži, upala zglobova, zapaljenje plućne maramice, zapaljenje bubrega, poremećaj centralnog nervnog sistema, poremećaji krvnih ćelija, prisustvo antinuklearnih antitela (ANA) i imunološki poremećaji (prisustvo anti DNK antitela, anti Sm antitela, antifosfolipidnih antitela).
U lečenju se koriste kortikosteroidi i nesteroidni antiinflamatorni lekovi. Preporučuje se visoko kalorična hrana bogata vitaminima. U cilju korekcije anemije neophodno je davati preparate gvožđa a ponekad i transfuzije. Bolesnika upozoriti da se bez potrebe ne izlaže sunčevim i ultravioletnim zracima. Pneumoniju i ostale infekcije se leče odgovarajućim antibioticima. Analgetici, kao i fizikalna terapija preporučuju se za lečenje bolova u mišićnokoštanom sistemu. Lečenje oboljenja bubrega upravlja se prema tipu i težini oštećenja. Kod bolesnika koji ne reaguju na adekvatnu terapiju kortikosteroidima treba pokušati lečenje imunosupresivnim agensima.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na Twitter nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.
