Vinski podrumi Svetog Jura

Na 14 kilometara od Bratislave i na 165 metara nadmorske visine, tamo gde Mali Karpati već gube svoju snagu, smestio se Sveti Jur. Zvanično u ovom mestašcu živi oko 4.000 stanovnika.
Iako varošica ima bogatu istoriju, a arheološki podaci govore o naselju koje je postojalo još 4.000 godina pre nove ere, retko ko u Sveti Jur dolazi zbog istorije. Najčešći razlog da se poseti ovo mesto su vinski podrumi koje ima skoro svaka kuća. Zapravo, ceo gradić je okružen vinogradima. Prema nekim izvorima, zasluga za vinogradarstvo u ovom kraju pripada Nemcima, a vinogradarstvo ima hiljadugodišnju tradiciju. Dakako, nije nevažno da ni Panonija (Mađarska) nije daleko.
I kuće u istorijskom delu grada su tipične – izgledaju upravo onako kako su ih pravili nemački vinarski kolonisti, kojih je sada u Slovačkoj jako malo. Na gornjim spratovima su stanovi, dok su u unutrašnjim dvorištima podrumi. Većina kuća izgrađena je u 16. ili 17. veku, ali su za njihovu izgradnju korišćeni delovi zidova koji su još starijeg datuma. Zbog toga je Sveti Jur proglašen za istorijski spomenik, a sam centar grada je renoviran 2001. godine kako bi bio što privlačniji za turiste.
Gotovo da je svejedno u koji će vinski podrum namernik nabasati – domaćini će izneti svoje najbolje ponude i uz priču – što o regiji, što o samom vinu, njegovom spravljanju ili istoriji, održati mali čas enologije. Usput, predstaviće više vrsta vina – bilo da se radi o periodu berbe, vinima napravljenim od pojedinih sorti ili od mešavina grožđa, pa do sladunjavnih vina od sušenih grožđica.
Domaćini, Slovaci, tradicionalno kao omiljeno piće ističu mlado vino – burčiak. Postoje i festivali posvećeni onome što se ovde zove šira. U regionu se gaji uglavnom belo grožđe – čak 90 odsto od ukupne proizvodnje, ali kako tvrde domaćini, i crna vina dobijaju sve veću popularnost kod Slovaka.
Od razdvajanja Čehoslovačke, slovačkim vinogradarima baš i nije išlo najbolje – izgubili su gotovo dve trećine tržišta koje teško mogu ponovo da osvoje uz novu konkurenciju francuskih, španskih ili italijanskih vina. Vina sa severa su, tvrde domaćini, duplo kiselija od ovdašnjih.
Tek da ne bude da u Evropskoj uniji teku med i mleko, zanimljiv je i spor Mađarske i Slovačke u vezi s tokajem. Mađarska je zahtevala da jedino ona ima pravo na proivodnju vina s oznakom tokaj, ali, kako ista sorta raste i u Slovačkoj, odnosno kako region na kome uspeva ova vrsta zahvata i Slovačku, po sporazumu potpisanom 2004. godine, koji se primenjuje od marta 2007. jedino mađarski i slovački vinogradari imaju pravo na korišćenje istog imena, što se smatra velikom pobedom Slovaka.
Oni se i dalje bore da dostignu slavu iz vremena kada su ovdašnja vina smatrana najboljima u celom Austrougarskom carstvu i kada su izvožena u mnoge delove Evrope.