Urinarne infekcije su najčešće infekcije i čest povod za posetu lekaru , pa su samim tim tema koja privlači pažnju i nameće određene nedoumice i pitanja pacijenata.
Pod pojmom infekcije urinarnog trakta (UTI) podrazumeva se niz kliničkih simptoma i znakova koji su uzrokovani prisustvom i delovanjem bakterija u urinarnom traktu. Najčešće tegobe koje se opisuju kod UTI su otežano, učestalo, bolno mokrenje praćeno osećajem pečenja u mokraćnom kanalu.
Koje su to bakterije najčešći uzročnici urinarnih infekcija i kako nastaju ove infekcije?
Bakterije koje najčešće izazivaju urinarne infekcije su deo normalne flore organizma, uglavnom digestivnog trakta (creva), ali pod određenim uslovima postaju izazivači urinarnih infekcija. Imuni sistem organizma i potencijalni patogeni su u stalnoj interakciji, i sve dok se održava ta ravnoteža infekcija izostaje. Kada se naruši ova ravnoteža i prevagne virulencija, bakterija, nastaje infekcija. Postoji nekoliko načina na koji bakterije dolaze do urinarnog trakta, ali najčešće se to dešava tako što bakterije koje normalno žive u crevima naseljavaju urinarni trakt i bivaju uzročnici infekcija. Činjenica da je mokraćni kanal žene kraći od mokraćnog kanala muškarca i prijemčiviji za kolonizaciju crevnim bakterijama, objašnjava veću učestalost ovih infekcija kod žena.
Escherichia coli je bakterija koja se javlja kao uzročnik 70-90% urinarnih infekcija.
Ostale tzv. Gram negativne bakterije( npr. Proteus, Klebsiella, Pseudomonas, Acinetobacteri itd), i Gram pozitivne (Staphilococcus aureus, Enterococcus itd), jesu ređi, ali ne i manje značajni patogeni s obzirom na to da su oni najčešći uzročnici urinarnih infekcija u bolničkoj sredini i veoma često terapijski problem zbog svoje otpornosti na većinu antibiotika. Takođe treba spomenuti i Candidu koja se može javiti kao uzročnik infekcija pre svega kod pacijenata sa urinarnim kateterom i antibiotskom terapijom.
Dijagnoza urinarnih infekcija se postavlja na osnovu simptoma koje pacijent ima , pregleda urina (hemijski i sediment) i nalaza urinokulture.
Urin je primarno sterilan što znači da kod osoba koje nemaju infekciju u njemu nema bakterija. Nalaz malog broja bakterija u urinu je najčešće normalan nalaz i predstavlja kontaminaciju urina bakterijama koje su normalna flora prednjeg dela mokraćnog kanala.
Urinokultura predstavlja mikrobiološku dijagnostiku urinarnih infekcija kojom se identifikuju uzročnici infekcija i njihov broj u 1 ml urina. Broj bakterija koji se najčešće smatra značajnim je 100.000/ml i više, ali treba znati da to nije apsolutna vrednost i da nalaz i manjeg broja bakterija može imati značaja i biti odraz urinarne infekcije. Takođe, treba reći da i nalaz pozitivne urinokulture , a bez odgovarajućih simptoma i sa normalnim nalazom pregleda urina (hemijski i sediment), nema značaja i može se smatrati posledicom kontaminacije crevnom florom koja nastaje zbog neadekvatnog uzorkovanja urina (neodgovarajuća toaleta pre davanja uzorka ili urin dugo stoji pre donošenja u laboratoriju).
Nalaz urinokulture daje mogućnost izbora ciljane antibiotske terapije ili potvrde već započete terapije antibioticima. Antibiotici koji se najčešće primenjuju u terapiji su hinoloni, uroantiseptici i sulfonamidi, a sama terapija najčešće traje od 3 do 5 dana.
dr Tamara Đorđević specijalistkinja mikrobiologije sa parazitologijom KBC „Dr Dragiša Mišović – Dedinje“
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na Twitter nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.
