Kako je nastala reč „Rusvaj“?

Reč rusvaj danas se u srpskom jeziku najčešće koristi kao sinonim za metež, haos, lom ili nered. Ipak, iza ove reči krije se bogata i slojevita jezička i kulturna istorija koja nas vodi duboko u orijentalne uticaje i stare rečnike.

U starijem govoru, izraz „rusvaj se učiniti“ značio je doslovno – uprljati se, osramotiti se. Takvo značenje ukazivalo je na sramotu i skandal, nešto što je izazivalo opštu osudu i nelagodu. Danas se ova fraza gotovo više ne koristi, ali trag njenog značenja ostao je u korenu reči.

Prema Vukovom rečniku, rusvaj označava čudo ili nepriličan događaj. Odatle se značenje širilo i transformisalo, sve do današnje upotrebe kojom opisujemo nered i uzbunu – kako fizičku, tako i organizacionu.

 

View this post on Instagram

 

A post shared by Poreklo reči (@poreklo_reci)

Etimološki, reč potiče iz persijskog jezika, od imenice rosvaji koja znači sramotu, beščašće, poniženje. Ovaj izraz je u srpski dospeo posredstvom turskog pridjeva rüsva, zadržavši isto značenje.

Dakle, od značenja koje implicira duboku sramotu, rusvaj je tokom vremena postao termin kojim opisujemo običnu zbrku.

Ipak, ni danas ga ne koristimo bez emotivnog naboja – svaki rusvaj je više od nereda, on je signal da je nešto krenulo po zlu.