DRI: Zbog kašnjenja od dve godine u projektima energetske sanacije plaćamo penale na kredit Svetske banke

Kako DRI navodi u reviziji svrsishodnosti poslovanja „Efikasnost sprovođenja mera energetske sanacije porodičnih kuća i stanova“ u 2022. godini u Srbiji pokrenut je projekat „Čista energija i energetska efikasnost za građane“ iz zajma Svetske banke za obnovu i razvoj u iznosu od 44,9 miliona evra.

Sredstva iz zajma namenjena su za finansiranje mera energetske sanacije porodičnih kuća i stanova koje sprovode jedinice lokalne samouprave (JLS) kao što su zamena stolarije, neefikasnih kotlova i fasada, izolacija krova, solarnih panela.

Revizori su utvrdili da su kašnjenje Ministarstva rudarstva i energetike s imenovanjem organa za sprovođenje projekta, neuspostavljanje tehničke baze podataka, kao i međusobno neusklađene projektne politike i procedure za implementaciju projekta, uticali na efikasnost realizacije i praćenja projekta.

Pomenuto Ministarstvo je kasnilo s imenovanjem članova Jedinice za implementaciju i Upravljačkog odbora projekta i nije u potpunosti uskladilo projektne politike i procedure za implementaciju projekta, što je usporilo njegovu realizaciju i dovelo do plaćanja naknade za nepovučena sredstva.

Grad Pančevo i opština Aranđelovac, kako je pokazala revizija, nisu potpuno efikasno sproveli meru energetske sanacije, zamenu spoljnih prozora i vrata, jer su bespovratna sredstva dodelili i za nekoliko domaćinstava koja nisu dostavila dokaz o legalnosti objekta. Dodelom sredstava domaćinstvima koja nisu ispunila uslov legalnosti onemogućeno je da sredstva dobiju domaćinstava koja su ispunjavala sve zahtevane uslove iz javnog poziva, ali su ostala „ispod crte“ konačne rang-liste, zbog utroška sredstava.

Grad Pančevo nije realizovao mere energetske sanacije u ugovorenom roku, pa su rokovi za realizaciju programa produžavani aneksima. Kašnjenja su nastala zbog kašnjenja u zaključivanju trojnih ugovora i do pet meseci nakon raspisivanja javnog poziva za domaćinstva, neravnomerne raspodele radova između izvođača, nedefinisanog roka početka radova, kašnjenja komisije u terenskom obilasku i kašnjenja u dostavljanju zapisnika izvođaču radova.

Opština Aranđelovac nije realizovala mere energetske sanacije po javnom pozivu iz 2023. godine u ugovorenom roku. Glavni razlozi kašnjenja odnose se na to da je javni poziv za domaćinstva raspisan skoro četiri meseca nakon potpisivanja ugovora sa Ministarstvom rudarstva i energetike, da su ugovori sa izvođačima radova i sa domaćinstvima zaključeni osam meseci nakon raspisivanja javnog poziva, da su nedefinisani početak radova i obaveza domaćinstva da izvođaču uplati sopstvena sredstva u celosti, da postoji kašnjenje izvođača u prijavi završetka radova i do pet meseci, da postoji kašnjenje komisije u terenskom obilasku objekta, kao i da nema dovoljno sredstava u budžetu Opštine. Zbog kašnjenja u realizaciji mera energetske sanacije po javnom pozivu iz 2023. godine, Aranđelovac nije sproveo javni poziv za domaćinstva u 2024. godini i nije učestvovao u novom javnom pozivu Ministarstva rudarstva i energetike za 2025. godinu, čime je građanima uskraćena mogućnost da dobiju subvencije za energetsku sanaciju.

„Revizori su zaključili da je, u cilju efikasnije realizacije i praćenja Projekta, potrebno uspostaviti tehničku bazu podataka, međusobno ujednačiti i unaprediti projektne politike i procedure i ojačati koordinaciju između Ministarstva rudarstva i energetike, jedinica lokalne samouprave i izvođača radova“, navodi se u saopštenju DRI.