Najuobičajenije asocijacije u vezi sa Milanom svakako su Duomo, Milanska skala, visoka moda, dizajn, Galerija Vitorio Emanuele, fudbalski klubovi Inter i Milano i sl. Uprkos tome što u Milanu postoje Galerija moderne umetnosti, Palaco Reale, Hangar bikoka ili Paviljon savremene umetnosti (PAC), kada je reč o vizuelnoj umetnosti uglavnom se pominju Pinakoteka Brera i Leonardova „Tajna večera“ u crkvi Santa Marija dele Gracije.
No, baš u Milanu je živeo i stvarao jedan od najznačajnijih modernih italijanskih umetnika – Pjero Manconi (Piero Manzoni, 1933-1963), kome je, pola veka nakon njegove prerane smrti, upravo 26. marta, u prostorima muzeja Palaco Reale, priređena retrospektivna izložba.
Iako je Manconi, koji se dovodi u vezu sa avangardom, konceptualnom umetničkom praksom, neorealizmom, dadom, Dišanom i Iv Klajnom, stvarao pre nekoliko decenija, zbog suprotstavljanja tradiciji, ironičnom diskursu i kritici masovne produkcije i konzumerizma, njegovi radovi su i danas veoma savremeni i aktuelni.
Manconijev najpoznatiji rad svakako je „Merda d’Artista“ (Umetnikov izmet) iz 1961. godine, tačnije 90 konzervi označenih brojevima od 01 do 090 u kojima je zapakovano po 30 g umetnikovog izmeta koje je Manconi prodavao po ceni kakvu je tada na tržištu imala cena zlata (1,12 dolara po gramu). Iako je prava sadržina limenke dugo bila predmet spekulacija i mada neki sumnjaju da je u limenkama zaista zapakovan umetnikov izmet, suština ovog rada nije u sadržini konzerve, već u Manconijevoj ideji da izmet prezentuje kao umetničko delo, u tome da svojim radom proširi pojam estetskog i izvrgne ruglu sopstveni status i ulogu umetnika uopšte.
Izložbu pod nazivom „Pjero Manconi 1933-1966“, koju sem originalnih radova, prate i umetnikova dokumenta, fotografije, posteri i katalozi, i koja se u Milanu može pogledati sve do 2. juna ove godine, čini 100 radova, a sem već pomenutog i dalje kontroverznog „Umetnikovog izmeta“, tu su i radovi kao što je serija ahromatskih slika (Achrome, 1958-1959, kaolin i zgužvano platno) ili Umetnikov dah iz 1960. godine – ciklus belih, crvenih i plavih balona, privezanih za drveni postament sa metalnom pločicom na kojoj je umetnikovo ime i prezime i naslov rada. Tokom godina baloni ispunjeni umetnikovim dahom izgubili su svoj oblik, a temporalni determinizam radova na jednoj metaforičnoj razini danas korespondira sa prolaznošću i Manconijevom tragičnom smrću u njegovoj 29. godini života.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.
