Ovako izgleda žezlo Svetog Save – jedna od najznačajnijih srpskih relikvija

„Kada je 1219. u Nikeji dobio tomos o autokefaliji, Sava je istog trenutka bio hirotonisan (posvećen) za arhiepiskopa srpskih i pomorskih zemalja. Tom prilikom, po vizantijskom običaju, dobio je arhijerejski omofor, panagiju, arhijerejski žezal – skiptar je Sava dobio direktno pri svom ustoličenju, kao zvanični znak da postaje poglavar samostalne srpske crkve“, piše istoričarka Nevena Kovačević, koja stoji iza stranice Putevima srpske istorije, piše nova.rs.

Žezlo je napravljeno od pozlaćenog srebra, i odražava stil vizantijskih radionica 13. veka, dekorisano ornamentima i simbolima tipičnim za tadašnju crkvenu umetnost.

Visine je 143 centimetara i optočeno je poludragim kamenjem, a u glavi žezla se nalazi gorski kristal.

U prvim decenijama 17. veka, monasi Longin i Visarion iz Mileševe su izvršili značajne prepravke na žezlu, tako da je ono tada izgubilo svoj prvobitni, autentični izgled, beleži Vikipedija. Zamenili su stari okov žezla potpuno novim, na koji su gravirali pesme posvećene Svetom Savi i tropar Vaznesenju Gospodnjem.

Prema rečima dr Andreja Vujnovića, muzejskog savetnika Istorijskog muzeja Srbije, glava žezla je najverovatnije autentična, odnosno nije promenjena od vremena Svetog Save.

„Arhijerejski žezal je simbol duhovne vlasti prvog srpskog arhiepiskopa, znak njegove crkvene i duhovne moći.

Žezlo Svetog Save jedno je od najprepoznatljivijih simbola duhovne i državne tradicije srednjovekovne Srbije, ali i jedini sačuvan njegov lični predmet. Čuva se u riznici manastira Mileševa, kao jedna od najznačajnijih relikvija Srbije.