Vest da je glavni glumac kultne nemačke serije „Inspektor Derik“ Horst Tapert bio pripadnik SS jedinica šokiralo je brojne fanove širom sveta, javljaju strane agencije. Francuski, britanski, austrijski i švajcarski mediji prenose da je skandal u kome je „dobri Horst Tapert“ preko noći postao „zločinac“ ugrozio imidž popularne serije i doveo do njenog skidanja s televizijskih programa.
Tako je holandska TV mreža Mak odmah najavila da će ovo otkriće imati i posledice, i otkazala planirano prikazivanje 20 epizoda „Derika“ za juli. „Nemamo nameru da slavimo glumca koji je lagao o svojoj prošlosti“, rekao je šef Maka Jan Slagter, a slično su reagovale i belgijske i francuske TV stanice.
Horst Tapert, koji je preminuo pre pet godina, postao je slavan zahvaljujući ulozi jednog od najpoznatijih nemačkih TV likova, besprekornog i pomalo dosadnog inspektora Derika. Poseban fenomen bila je dugotrajna popularnost koju je tom ulogom ostvario u inostranstvu, budući da je Tapert u čak 102 zemlje bio najpoznatiji nemački glumac i na taj način presudno obeležio sliku posleratnih nemačkih televizijskih junaka u svetu, pomogavši da se u nemačkom komšiluku zaboravi slika nacističkog vojnika. Ipak, pet godina nakon njegove smrti, na videlo su izašle činjenice koje su šokirale brojne Derikove fanove. Horst Tapert je, naime, očigledno decenijama prećutkivao da je za vreme nacističke Nemačke bio član zloglasnih borbenih jedinica SS.
Kako prenosi Dojče vele, do šokantnog otkrića došlo je zahvaljujući istraživanju politikologa iz Zolingena Jerga Bekera, a vest da je TV zvezda od 1943. bila član tenkovske brigade „Mrtvačka glava“ potvrdila je i Kancelarija za informisanje porodica palih vojnika nekadašnjeg Vermahta. Ne zna se ništa o učešću Taperta u zločinima zloglasne brigade, niti o tome šta je stvarno radio. Danas će biti teško da se utvrdi da li je Tapert zaista dobrovoljno ili pod pritiskom završio u redovima borbenih jedinica SS-a, kao i to da li je i koliko učestvovao u ratnim zločinima zloglasnih nacističkih jedinica. Nema, doduše, sumnje u to da su borbene jedinice SS-a po istočnom frontu ubijale i palile, kao ni da je veliki broj njihovih pripadnika, bar neko vreme, bio poslat u koncentracione logore gde su obavljali zadatke čuvara, ali konkretnih dokaza i podataka o tome koje su jedinice učestvovale u kojim pojedinačnim zlodelima – nema, kaže Zenke Najcel, profesor istorije na Londonskoj školi ekonomije i političkih nauka.
Najveći deo optužbi na račun pokojnog glumca zato se pre svega odnosi na činjenicu da je on krio svoju pripadnost jedinicama SS-a, da nikada nije pričao o tome šta se događalo i da je tako propustio i priliku da objasni kako on, s vremenske distance, gleda na te događaje. Horst Tapert nije jedini poznati Nemac koji je skrivao nacističku prošlost. Najpoznatiji je slučaj Gintera Grasa, nemačkog dobitnika Nobelove nagrade za književnost, koji je tek 2006. priznao da je u poslednjim mesecima Drugog svetskog rata služio u SS jedinicama.
„Prećutkivanje ratne prošlosti bilo je jedna od osnovnih okosnica posleratnog nemačkog društva. To je u stvari uobičajena stvar kod cele jedne generacije koja predstavlja Nemačku – bilo da se radi o glumcima ili političarima – jednostavno uopšte ne znamo šta su konkretno radili“, ukazuje profesor Najcel.
Prosečni i dosadni inspektor
To što je upravo lik krutog, izrazito distanciranog i pomalo dosadnog inspektora Derika ostvario toliku popularnost u inostranstvu bilo je i ostalo na neki način neobjašnjiv fenomen. Pisac Umberto Eko je svojevremeno zaključio da fascinacija tim likom leži upravo u njegovoj prosečnosti koja svakom gledaocu dozvoljava da u njemu projektuje svoja predubeđenja.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.
