Nakon postavljanja spomenika generalu mađarske vojske Janošu (Jovanu) Damjaniću u Adi, koji je vojevao u vreme revolucije 1848. godine, sve su brojnije reakcije. Liga socijaldemokrata Vojvodine navodi da taj spomenik „može doprineti jačanju međuetničke napetosti“, a SPO Damjanića naziva izdajnikom srpskog naroda.
Naprednjaci, čiji su odbornici u Adi prethodno glasali da se spomenik postavi, organizovali su potom protest. SNS zahteva da se ovo obeležje ukloni i postavi drugo, posvećeno nekom Mađaru, jer ovaj „vređa srpski narod i negativno utiče na međunacionalne odnose“. Povodom takvih istupa, Demokratska stranka vojvođanskih Mađara (DSVM) uputila je apel da se ne širi netrpeljivost.
„Damjanić je za Mađare bio i ostaće častan čovek, mada se može razumeti i ponašanje srpskih političkih stranaka, ako imamo na umu da su procene o pojedinim istorijskim ličnostima različite. Ipak, pitamo se zašto te stranke koriste ovaj događaj za širenje netrpeljivosti prema Mađarima, ako su već glasali za spomenik“, navodi DSVM.
Stranka Pokret mađarske nade smatra da su nepotrebno dignute tenzije, i e navodi da verodostojni istorijski izvori govore o Damjaniću kao o izuzetno hrabrom vojskovođi.
„Tačno je da se nije borio na srpskoj strani, ali u našim istorijama ima primera da su veliki sinovi mađarskog ili srpskog naroda bili na drugoj strani barikade, ali su zato bili časni ljudi koji su se borili i umirali za svoje ideale. Takođe, Srbi i Mađari su se mnogo puta rame uz rame borili protiv zajedničkog neprijatelja, a jedan od naših junaka je Janoš Hunjadi (Janko Sibinjanin)… Ima dosta spomenika kontroverznim ličnostima u većim gradovima Vojvodine koji se nimalo ne dopadaju ovdašnjim Mađarima, ali nikome nije palo na pamet da traži njihovo rušenje ili da zbog toga organizuje proteste“, navodi u svom saopštenju ova stranka i predlaže da organizuje okrugli sto na temu Damjanić.
Ana Fridrih, komentatorka portala Vajdasag Ma (Vojvodina danas) napominje da se u protivljenju postavljanja ovog spomen-obeležja cilja na srpsko poreklo generala Damjanića.
„Da je bio Mađar, ne bi oni imali ništa protiv obeležja u njegovu čast. Na iracionalan način u prvi plan se stavlja njegova nacionalnost, a ne njegova principijelna uloga, mada takve primere imamo i u novijoj istoriji. Ime jednog Mađara u srpskoj uniformi postalo je svetski poznato tokom NATO bombardovanja, kada je nevidljivi avion oboren zahvaljujući upravo njemu… Ali, treba staviti tačku na sve to i krenuti napred. Neka istoričari rade svoj posao, ali neka rade to i političari, ističe između ostalog Ana Fridrih.
Vikipedija nije verodostojna
Profesor Lajoš Bala tvrdi da nema podataka u istorijskim dokumentima da je Damjanić ubijao civile, žene i decu, te da verodostojni izvori tvrde da Damjanić nikad nije rekao ono što mu se pripisuje u Vikipediji, kao i da je bio ponosan na svoje srpstvo i na svoju pravoslavnu veru.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.
