„Gajret u Novoj Varoši“

Na ovom književnom događaju moglo se čuti da je Gajret, kao kulturno-prosvetno društvo Muslimana, osnovano davne 1903. godine i bio je jedan od tada najvažnijih kulturnih događaja u Bosni i Hercegovini. Nakon nekoliko godina uspešnog rada, pristupilo se organizovanju mreže poverenika i pododbora na širem području BiH, a tek 1921. njegova organizacija proširena je i na ove prostore. Mesni odbor Gajreta u Novoj Varoši bio je formiran 1926. godine, sa prvobitnom namerom da pomogne i omogući lakše školovanje muslimanske mladeži, ali se, zahvaljujući svom uspešom radu i brojnim aktivnostima, on razvio i proširio svoju delatnost i time odigrao značajnu kulturno-prosvetnu misiju u zlatarskom kraju.

– Gajret u Novoj Varoši je studija koja se odnosi na socijalno korisnu kulturno-prosvjetnu djelatnost stanovništva u malehnoj varošici, ali i na edukaciju i kulturno uzdizanje omladine i društva u jednom veoma značajnom intervalu njegove historijske razvojne prošlosti. Nadir Dacić piše u kontinuitetu sa ciljem da publici približi činjenice koje možda nisu do tada poznate, a koje nude značajno pojašnjenje dijela naše nepoznate kulturno-historijske prošlosti.Ono što je izuzetno značajno jeste da je u pogledu strukture, tehničko-metodološke obrade, dokumentovanja podataka, izvornika i bibliografije, svaka Nadirova knjiga predstavlja razotkrivanje nečega novog i zanimljivog iz naše prošlosti, rekao je, između ostalog recenzent knjige dr Redžep Škrijelj, ocenivši da je na zanimljiv način, na više od 200 strana naučne građe, autor prikazao osnivanje i kulturni napredak Gajreta. Recenzent smatra i da je ova studija sa svojom specifičnom i zanimljivom tematikom, ne samo naučno, već i informativno štivo, koju karakteriše uporno i vredno pretraživanje faktografije, koju dopunjuje i raznolikost i stvaralačka kreativnost samog autora. Ovo štivo je, po oceni kritike, veoma značajno u duhovno-istorijskom konteksu, jer svedoči da je Gajret odigrao važnu ulogu u formiranju bošnjačkog nacionalnog identiteta i omogućio kulturnu komunikaciju Bošnjaka iz Sandžaka sa svojim širim okruženjem u jednom periodu koje je obilovalo razaranjima tokom dva svetska rata. Štampanje knjige finansirao je Nićifor Aničić, rođeni Sjeničak, koji dugo živi u Africi.