Iako se Nemci spremaju da u nedelju obeleže dvadesetogodišnjicu ponovnog ujedinjenja zemlje, analitičari ocenjuju da i dalje postoje značajne razlike između istočnih i zapadnog delova države, koje se uglavnom odnose na ekonomsku sferu. Između ostalog, navodi se da je masovna nezaposlenost koja je u prvim godinama po ujedinjenju vladala u istočnim pokrajinama u izvesnoj meri ponovo prisutna.
Finansijski stručnjaci poput Olivera Holtermilera smatraju da su zahvaljujući velikim investicijama istočni delovi Nemačke doživeli uspon, ali da dve decenije od političkog ujedinjenja i dalje postoje razlike u životnom standardu stanovnika Istoka i Zapada. U tom kontekstu, naglašava se da godišnji prihod po glavi stanovnika na istoku iznosi 15.500 evra, što je gotovo 5.000 evra manje nego na zapadu. Štaviše, prosečne zarade u istočnim pokrajinama su za 20 odsto niže u poređenju sa zapadnim regijama, dok je stopa nezaposlenosti na istoku dostigla 12 odsto, što je gotovo dvostruko više nego na zapadu.
Ipak, analitičari podsećaju da su istočni delovi Nemačke doživeli preokret u odnosu na vreme kada je vozilo „trabant“ predstavljalo simbol siromaštva. Ilustracije radi, krajem 1980-ih u komunističkoj Istočnoj Nemačkoj i dalje je bila popularna naturalna razmena, a mnogi su smatrani srećnicima ukoliko bi uspeli da pronađu privremene poslove, kao što je čišćenje dimnjaka.
Ekolozi takođe naglašavaju da se komunistički režim u istočnom Berlinu nehajno odnosio prema životnoj sredini, zbog čega su velike površine prekrivene toksičnim otpadom, dok je u prethodne dve decenije uloženo mnogo napora da se poboljša situacija u tom domenu. Kao dokaz za takvu tvrdnju navodi se i podatak da se istočni delovi države smatraju liderom kada je reč o upotrebi obnovljive energije na Starom kontinentu.
Ali, mnogi ekonomisti i političari tvrde da još nije ostvarena želja bivšeg nemačkog kancelara Helmuta Kola, koji je posle ujedinjenja države obećao da će istočni delovi postati snažno ekonomsko uporište, budući da su velike kompanije i dalje smeštene u zapadnim pokrajinama. Obični građani istočnih pokrajina ne kriju razočaranje što u protekle dve decenije nisu ispunjena sva njihova očekivanja i tvrde da nije bilo lako prilagoditi se novonastalim okolnostima. Ipak, pedesetdvogodišnja novinarka Birgita Kimer, stanovnica Erfurta, grada na istoku Nemačke, izjavila je da ujedinjenje države predstavljalo sinonim za slobodan život. „Kada je pao Berlinski zid, imala sam osećaj da je vazduh postao čistiji, kao da sam konačno počela da dišem“.
Za razliku od mnogih ljudi iz svog okruženja, Kimerova je posle ujedinjenja države ostala u svom rodnom gradu jer je osetila da se stvari popravljaju. Prema njenim rečima, mladi su dobili šansu da ostvare karijeru, stariji su počeli da primaju pristojne penzije, dok su pripadnici srednjih generacija dobili šansu da pokažu svoje sposobnosti u posve drukčijem sistemu.
Pad Berlinskog zida kao prekretnica
Proces ponovnog ujedinjenja Nemačke počeo je padom Berlinskog zida, simbola hladnoratovskih podela, koje se odigralo 9. novembra 1989. U narednih godinu dana sprovedene su značajne promene, naročito u zakonodavstvu, što je omogućilo Zapadnoj Nemačkoj (SRN) da uspostavi upravu nad komunističkom Istočnom Nemačkom (NDR), koja se gasila. Prvog jula 1990. zapadnonemačka marka proglašena je za platežno sredstvo između SRN i NDR, a cela operacija ujedinjenja okončana je 3. oktobra 1990, kada je Berlin proglašen za prestonicu jedinstvene države.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.
