Udruženje Hercegovaca, potomaka i prijatelja Hercegovine organizovalo je proteklog vikenda u Zrenjaninu proslavu 70 godina od doseljavanja Hercegovaca u Banat. Prijemom zvanica u Gradskoj kući i razgovorom sagradonačelnikom Zrenjanina Čedomirom Janjićem među koji je bila delegacija grada Trebinja, potom svečanom akademijom u Narodnom pozorištu „Toša Jovanović“ i druženjem domaćina i gostiju u hotelu „Vojvodina“ obeležen je događaj koji domaći istoričari srvstavaju u najmasovnije preseljenje naroda nakon drugog svetskog rata. Kolonizacija Srba iz Bosne i Hercegovine odigrala se 1945. Godine a najveći broj od 12.200 pristiglih porodica naseljen je u Banat.
– Ovdašnji živalj, koji potiče iz Hercegovine, ima dva zavičaja, poštuje svoje pretke a svom potomstvu svija gnezdo ovde, u Banatu. I upravo nam je zato jedan od glavnih ciljeva da međusobno spoznamo kulturu Banata i kulturu Hercegovine, da povežemo ove regione i u drugim oblastima i time doprinesemo i uzajamnom povezivanju naroda i kultura u jedinstveni srpski duhovni prostor – naglašava Uroš Milojević, predsednik Udruženja Hercegovaca, potomaka i prijatelja Hercegovine.
U programu Akademije, čiju je režiju potpisala Jasmina Stojiljković, učestvovali su dramski umetnici predvođeni glumcem i rediteljem Draganom Bjelogrlićem, istoričar dr Milan Micić, pesnik Pero Zubac, književnik Uglješa Šajtinac, publicista Stevan Bugarski. Ovom prilikom pročitani su stihovi hercegovačkog i srpskog velikana poezije, Jovana Dučića – “Znaj da je samo ona zemlja svetla gde nikad još nije pala suza srama“, zapisao je Dučić o svom zavičaju.
Inače, u kolonizaciji posle Drugog svetskog rata, u 114 sela i gradova u Vojvodini je doseljeno oko 250.000 ljudi, u ogromnoj većini Srba. Najviše njih, više od 76.000, stiglo je sa teritorije Bosne i Hercegovine. Više od 12.200 porodica došlo je u Vojvodinu. Najveći deo smešten je u Banat, u pedesetak naseljenih mesta u pojasu duž cele granice sa Rumunijom. Istovremeno, iz Hrvatske je kolonizovano više od 40.000, iz Crne Gore oko 38.000, iz centralne Srbije preko 15.000 građana. Prvi „vozovi bez voznog reda“ , što je lepši naziv za stočne vagone kojima je komunistička vlast preseljavala Srbe,stigli su 12. septembra 1945. godine u Banatski Despotovac, na teritoriju grada Zrenjanina. Šest dana kasnije prvi doseljenici naseljavaju se i u susednom Lazarevu, a potom u još 27 banatskih sela.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.
