Direkcija za mala i srednja preduzeća opravdala je svoje postojanje i nema razloga za strah da bi u najavljenom procesu reforme državne uprave mogla da bude ukinuta, utoliko pre što je dobila najviše ocjene za svoj rad. Osim toga u izvještaju Evropske komisije o pristupanju Crne Gore EU konstatovano je da Crna Gora u kontinuitetu obezbjeđuje uslove za razvoj malog i srednjeg biznisa. Činjenica je, takođe, da ukidanje ove Direkcije ne bi bilo u skladu sa politikom Evropske unije koja insistira na postojanju institucija koje se bave kako nefinansijskom tako i finansijskom podrškom MSP – kaže na početku razgovora za Danas Zoran Vukčević, direktor crnogorske Direkcije za razvoj malih i srednjih preduzeća komentarišući najave da bi reforma državne uprave, osim reorganizacije, mogla da znači i ukidanje nekih agencija i direkcija.
Vukčević, koji je direktor ove institucije od njenog osnivanja (2000. godine) kao ilustraciju, koja govori više od riječi, navodi podatak da je krajem 2003. bilo registrovano oko 24.000 malih i srednjih preduzeća, da bi krajem 2010. njihov broj dostigao 43.000. U tim preduzećima posao je pronašlo više od 115.000 ljudi, što znači da taj sektor apsorbuje oko 60 odsto ukupno zaposlenih u Crnoj Gori. Na pitanje da li prate šta se dešava sa preduzećima koja su dobila podršku Direkcije, sagovornik Danasa kaže da nijedno nije ugašeno.
– Naprotiv, mnoga preduzeća koja su poslovanje započela u kategoriji malih, u međuvremenu su postala srednja, odnosno povećavala su broj zaposlenih. Preciznije rečeno, preduzeća koja su prije nekoliko godina imala pedesetak zaposlenih, sada zapošljavaju između 300 i 400 radnika, što je jedan od pokazatelja da uspješno posluju. Nekim preduzećima koja su se suočila sa poteškoćama u vraćanu kredita mi smo, u saradnji sa bankama, prolongirali rokove otplate rata – ističe Vukčević.
Uz konstataciju da je za svakog proizvođača veliki izazov izlazak na tržište EU od oko 500 miliona potencijalnih potrošača, Vukčević podsjeća da su neki proizvodi mesne industrije, kao i crnogorska vina, već našli put do evropskih potrošača. „Dobro su pozicionirana i preduzeća iz drvne industrije koja su prisutna u zemljama u okruženju, a neki naši drvoprerađivači prepoznatljivi su po tome što opremaju male objekte u Londonu. Pomenuo bih i male firme koje izvoze čajeve u Nemačku, kao i proizvođače sapuna koji se trude da zauzmu što bolje mjesto na tržištu EU“, ukazuje Vukčević.
Kad je riječ o mogućnostima razvoja malog i srednjeg biznisa u oblastima koje do sada nijesu bile dovoljno iskorišćene, direktor Direkcije za razvoj malih i srednjih preduzeća najavljuje izradu strategije razvoja ženskog preduzetništva. Prostora ima i za razvoj sektora seoskog turizma, kao i metalske industrije. Pažnja će biti usmerena i na razvoj zanatstva koje bi moglo da postane rasadnik velikog broja preduzetnika, ali i na unapređenje znanja.
Kad je riječ o sudbini Fonda za dijasporu koji je prije nekoliko godina formiran u okviru Direkcije, Vukčević kaže da ta ideja koja je podrazumijevala da Crnogorci zaposleni u inostranstvu, umjesto „apanaže“ koju šalju svojim porodicama, novac ulože u pokretanje nekog biznisa, nije zaživjela. „Naši ljudi se veoma teško odlučuju da, takoreći na daljinu, ulažu svoj kapital u biznis koji ne mogu da kontrolišu. Govorim o manjim ulaganjima, a ne o velikim korporacijama koje imaju svoje predstavnike i posrednike preko kojih investiraju u drugim državama“, komentariše Zoran Vukčević.
U Danilovgradu dozvole za jedan dan
Stvaranje povoljnog ambijenta za razvijanje privatnog biznisa jedan je od prioriteta Direkcije. Na tom planu dosta je urađeno, primera radi, ranije je za registraciju preduzeća bilo potrebno 5.000 eura i 40 dana da se pribavi 30 dokumenata, a sada registracija košta samo jedan euro i potrebno je pribaviti tri dokumenta. Problem je, međutim, što se na dobijanje dozvola za rad, zbog neefikasnosti lokalne administracije, izgubi dosta vremena, mada i tu ima pozitivnih pomaka. Tako su, recimo, u opštini Danilovgrad za dobijanje svih dozvola potrebna samo 24 časa – kaže Zoran Vukčević, direktor Direkcije za mala i srednja preduzeća.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.
