Zašto je Vidovdan vekovima jedan od najvažnijih datuma u srpskoj istoriji?

Iako je praznik crkvenog karaktera, Vidovdan je vekovima bio i simbol političkih i istorijskih prekretnica za narod u Srbiji.

Bez obzira na vremensku distancu, Vidovdan ostaje simbol istorijskog pamćenja i trenutaka kada su se odlučivale sudbine naroda.

Od Kosovskog boja, preko atentata u Sarajevu, do ustavnih i političkih prekretnica – 28. jun je ostao urezan kao dan kada se prošlost prelama u budućnost.

Kosovski boj – početak mita

Vidovdan se pre svega vezuje za Kosovsku bitku iz 1389. godine, kada su se sukobile vojske kneza Lazara i sultana Murata. Ishod bitke nikada nije sasvim razjašnjen, ali je ona u narodnoj svesti ostala kao moralna pobeda i simbol žrtve za slobodu. Legenda o Milošu Obiliću i junaštvu srpskih boraca prenosila se generacijama kroz epske pesme i književnost.

Sarajevski atentat i Prvi svetski rat

Na isti datum, 28. juna 1914. godine, Gavrilo Princip izvršio je atentat na austrougarskog prestolonaslednika Franca Ferdinanda u Sarajevu, što je poslužilo kao povod za izbijanje Prvog svetskog rata. Srbija je odbacila odgovornost, ali je ubrzo usledio ultimatum i objava rata. U tom sukobu poginulo je više od milion ljudi samo u Srbiji.

Vidovdan u Versaju

Pet godina kasnije, na Vidovdan 1919, potpisan je mirovni ugovor u Versaju kojim je rat zvanično okončan. Tada je međunarodno priznato formiranje novih država, među njima i Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca.

Prvi ustav nove države

Dve godine potom, 1921. godine, na Vidovdan je izglasan prvi ustav Kraljevine SHS, poznat kao Vidovdanski ustav. Ovaj dokument definisao je zemlju kao ustavnu parlamentarnu monarhiju pod vođstvom dinastije Karađorđević.

Političke prekretnice u novijoj istoriji

U novijoj istoriji, Vidovdan se takođe vezuje za događaje koji su imali snažan politički odjek – poput izručenja Slobodana Miloševića Haškom tribunalu 2001. godine. Na istom datumu, tačno 12 godina ranije, 1989, Milošević je održao čuveni govor na Gazimestanu povodom 600. godišnjice Kosovske bitke.