Na ukupno 140 hiljada stanovnika, Subotica ima 10.550 potrošača toplotne energije, odnosno korisnika daljinskog grejanja. Od toga 10.070 čine stambeni potrošači, dok su ostalih 480 poslovni i ustanove iz vanprivrede. Procentualno gledano, manje od polovine Subotičana u svojim stanovima i kućama ima parno grejanje – ostali se greju na ugalj i drva, električnu energiju i sve češće na gas koji se poslednjih godina masovnije uvodi u domaćinstva.
Na ukupno 140 hiljada stanovnika, Subotica ima 10.550 potrošača toplotne energije, odnosno korisnika daljinskog grejanja. Od toga 10.070 čine stambeni potrošači, dok su ostalih 480 poslovni i ustanove iz vanprivrede. Procentualno gledano, manje od polovine Subotičana u svojim stanovima i kućama ima parno grejanje – ostali se greju na ugalj i drva, električnu energiju i sve češće na gas koji se poslednjih godina masovnije uvodi u domaćinstva. Inače, u sistemu gradske toplane nalaze se samo stanovnici Subotice, dok su ostala naselja u subotičkoj opštini još uvek bez mogućnosti priključenja na daljinsko grejanje.
Alokatori
– Kalorimetri uz pomoć ugrađenih alokatora ne samo da omogućuju precizno merenje potrošnje toplote, već i njenu kontrolu, pa recimo ako se ode na odmor moguće je postaviti termostat na najmanju potrošnju, što će sprečiti nepotrebno rasipanje toplotne energije – kaže Brcan.
Cena ovakvog načina grejanja nedavno je povećana, pa tako poslovni potrošači plaćaju 9,83 dinara po kalorimetru, stambeni 4,20, a vanprivreda 7,21 dinar. Plaća se prema izmerenoj potrošnji preko kalorimetara koji su uvedeni kod gotovo 90 odsto potrošača, po čemu je Subotica grad s procentualno najvećim brojem ovih merača potrošnje toplotne energije u Srbiji. Oni su se počeli uvoditi još 2005. godine, kada je opština donela odluku o usvajanju ovog načina kontrole potrošnje toplotne energije u skladu s novim zakonskim rešenjima. Ovaj način merenja potrošnje toplote i obračunavanja cene zamenio je dotadašnji prema kvadratnom metru, a u određenom broju domaćinstava koja nisu priključena na kalorimetre cena se obračunava prema instaliranoj snazi.
Kalorimetri, koji u slučaju daljinskog grejanja praktično imaju ulogu električnog brojila, ugrađeni su u stambenim zgradama, te se na taj način obračunava samo zbirni nivo potrošnje za određeni stambeni objekat. Dalji obračun pojedinačne potrošnje rešavaju krajnji korisnici daljinskog grejanja. U pojedinim zgradama, međutim, sami stanari samoinicijativno su ugradili tzv. alokatore, odnosno delitelje toplote, koji pomažu da se utvrdi pojedinačno utrošena toplotna energija kako bi se izbegli nesporazumi. Na taj način može se precizno utvrditi koliko je koji stan utrošio toplote za dati period, što je prilično različito ne samo s obzirom na veličinu stana, već i u zavisnosti od nivoa temperature u stanu, koju korisnici mogu podešavati po želji i potrebi.
– To je svakako najbolji i najpravičniji način utvrđivanja potrošnje toplotne energije i pokušavamo da ubedimo i ostale naše potrošače da preduzmu taj korak. Međutim, problem je što se u zgradama s velikim brojem stanova teško postiže dogovor oko toga, a Toplana nema ni ingerencije ni obaveze da u stanovima interveniše u tom smislu, jer je to u stvari potpuno privatna i individualna stvar – kaže Branislav Brcan, samostalni referent u subotičkoj Toplani.
Po osnovu izmerene potrošene energije građani plaćaju mesečnu akontaciju, čija se visina koriguje na kraju grejne sezone. Kod poslovnih potrošača, međutim, svakog meseca očitava se potrošnja i oni plaćaju realno utrošenu energiju.
Subotička Toplana svake godine proširuje svoju mrežu, te su i narednih godina planirana nova priključenja. Istovremeno, radi se na detaljnoj rekonstrukciji i obnovi centralnog dela toplovoda, što je delom finansijski pomogla i Evropska agencija za obnovu i razvoj. Potpuni završetak rekonstrukcije ovog dela toplovodne mreže očekuje se naredne godine, a istovremeno je postavljeno novih 30 podstanica koje su zamenile stare. Efekat obnavljanja toplovodne mreže već se oseća, jer je drastično smanjen procenat gubitka toplotne energije u procesu isporuke.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na X nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.
