Zašto morski ježevi misteriozno nestaju širom sveta?

Morski ježevi su mali, ali je njihov uticaj ogroman. Hraneći se brzorastućim morskim algama, oni doprinose održavanju stenovitih grebena otvorenim za korale, koraste alge i široku mrežu morskog života. Kada ježevi napreduju, grebeni uspevaju da održe ekološku ravnotežu. Kada nestanu – ili se prekomerno namnože – čitavi morski pejzaži mogu biti drastično izmenjeni.

Studija objavljena u časopisu Frontiers in Marine Science otkrila je da je tokom poslednje četiri godine nepoznata pandemija, koja je uništavala morske ježeve širom sveta, pogodila i Kanarska ostrva. Posledice po morske ekosisteme još nisu u potpunosti poznate, ali su, po svemu sudeći, duboke, prenosi RTS.

 

View this post on Instagram

 

A post shared by Brent LeRash (@brentlerash)

Pandemija među ovom vrstom morskih ježeva prvi put se pojavila 2008. godine na Kanarskim ostrvima. Patogeni koji su izazvali bolest još nisu definitivno identifikovani, ali je masovno izumiranje ove populacije tada prijavljeno u vodama od Kariba do zapadnog Indijskog okeana.

Vitalna vrsta morskog ježa sa dugim bodljama, koja naseljava vode Kanarskih ostrva, nedavno je pretrpela katastrofalan, gotovo potpuni kolaps populacije usled misteriozne morske pandemije, uz gubitke veće od 99 odsto.

U pojedinim oblastima, kao što su Tenerife, ravnoteža ekosistema je ozbiljno narušena. Smanjenje populacije ove vrste morskih ježeva na Tenerifama iznosi oko 99,7 odsto, dok je na ostrvu Madeira zabeležen pad od oko 90 odsto.

Masovno izumiranje ove vrste morskih ježeva zabeleženo je i u Crvenom moru, Mediteranu, na Karibima i u zapadnom Indijskom okeanu.

„Tokom istraživanja koja traju od 2021. godine primetili smo zabrinjavajuće rezultate koji ukazuju na nestanak ove vrste morskog ježa u veoma kratkom periodu. Morski ježevi su poznati kao inženjeri ekosistema: hrane se algama, razgrađuju organsku materiju i služe kao hrana brojnim predatorima“, istakao je Huan Kano, istraživač na Univerzitetu La Laguna.

Ova vrsta ježa kontroliše rast algi i podstiče opstanak tvrdih korala, ali se na Karipskim ostrvima koralni pokrivač znatno smanjio.

„Još ne možemo sa sigurnošću reći koji patogen prouzrokuje ova izumiranja. Masovni slučajevi smrtnosti roda Diadema u drugim delovima sveta povezani su sa skutikocilijatnim cilijatima iz roda Philaster, vrstom jednoćelijskih parazitskih organizama.

Prethodna izumiranja na Kanarskim ostrvima bila su povezana sa amebama kao što je Neoparamoeba branchiphila i usledila su nakon epizoda jakih južnih struja i neobične aktivnosti talasa, slično onome što smo ponovo zabeležili 2022. godine“, rekao je Huan Kano.

Bez potvrđene identifikacije, tvrdi Kano, ne može se reći da li je uzročnik stigao sa Kariba morskim strujama ili brodovima, niti da li su klimatske promene glavni faktor.

„I dalje nismo sigurni kako će se ova pandemija razvijati. Za sada se čini da nije pogodila druge populacije roda Diadema u jugoistočnoj Aziji i Australiji, što je ohrabrujuća vest, ali ne možemo isključiti mogućnost da se bolest ponovo pojavi i potencijalno proširi“, dodao je Huan Kano.