Oba spomenika crvenoarmejcima u Zrenjaninu, podignuta nakon Drugog svetskog rata, obnovljena su i adekvatno obeležena tokom protekle godine u okviru priprema za proslavu Dana pobede nad fašizmom.
Radove je finansirala Ambasada Ruske Federacije, Ministarstvo rada i socijalne politike, a projekat zaštite spomenika uradio je Zavod za zaštitu spomenika kulture u Zrenjaninu. Jedan od spomenika crvenoarmejcima palim 1944. godine je Rotonda, koji se nalazi u Plankovoj bašti pored zgrade bivšeg Doma JNA u širem centru Zrenjanina. Podignut je po projektu inženjera Aleksandra Solodova 1947, koji je živeo u tadašnjem Petrovgradu.
– Spomenik je restauriran, uz očuvanje i rekonstrukciju elemenata izvornog izgleda i originalnih materijala. Visok je pet metara, rotondu čini pet stubova iznad kojih je stajao friz sa natpisom „Slava herojima palim u borbi protiv fašizma u 1944. godini“ kojeg danas nema. Uništen je i simbol večnog plamena, a naknadno su uklonjene crne mermerne ploče sa imenima poginulih, koje se nalaze u Narodnom muzeju – objašnjava arhitekta Dragana Šijak iz Zavoda za zaštitu spomenika.
U dokumentaciji ove ustanove pohranjeni su podaci o stanju oba spomenika od perioda njihovog podizanja do danas. Otud i podatak da su spomen-ploče, sa imenima poginulih ruskih boraca uklonjene nakon što su kosti poginulih prenesene u Spomen kosturnicu crvenoarmejcima na Bagljašu. Spomen-kosturnicu na Bagljašu projektovale su arhitekte Aleksandar Milovanov i Aleksandar Petričić.
Do betonske grobnice, gde su preneti posmrtni ostaci 220 poginulih crvenoarmejaca na području srednjeg Banata, vodi ulaz sa dva naglašena krilna zida. Iznad humke je postavljena stilizovana ruska kapa „ušenka“. Groblje, koje je u posleratnim decenijama bilo simbol bratstva dvaju naroda i na kojem je mlađim generacijama držan istorijski čas, danas je mesto na kojem grad Zrenjanin obeležava 2. oktobar, Dan oslobođenja u Drugom svetskom ratu. Neposredno u blizini je spomenik nevino streljanim žiteljima Zrenjanina u Drugom svetskom ratu, a ceo kompleks okružen je prelepim parkom.
Somborci danas obeležavaju Dan oslobođenja
Sombor – Dan oslobođenja Sombora, 21. oktobar, biće obeležen polaganjem venaca na spomen-obeležja poginulim partizanima, crvenoarmejcima i žrtvama fašističkog terora. Gradonačelnik će u 11 sati primiti delegaciju Ambasade Ruske Federacije, SUBNOR-a i Vojske Srbije. Na spomenik partizanskim borcima i na spomenik borcima Crvene armije vence će položiti predstavnici lokalne vlasti, SUBNOR-a, Vojske Srbije i Ambasade Ruske Federacije. Gradonačelnik Sombora, predstavnika Ambasade Ruske Federacije, Vojske Srbije i SUBNOR-a venac će položiti i na Spomenik žrtvama fašističkog terora. Đ. K.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na Twitter nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.
