Teško je reći zašto blagodeti plodne Bjelopavlićke ravnice sa rijekom Zetom u srcu, koja se prostire na površini od 160 kvadratnih kilometara, nisu na pravi način iskorišćene, mada Crnogorci za to imaju objašnjenje. A ono se svodi na to da su stanovnici ovog područja uvijek bili gospoda, što po crnogorskim kriterijumima znači izbjegavanje poljoprivrednih poslova i zapošljavanje u državnoj službi. Tu, možda, leži i objašnjenje za višedecenijsku dominaciju ljudi sa tog područja na rukovodećim mjestima u Crnoj Gori.
Na sreću, stvari se polako pomeraju s mrtve tačke o čemu svedoči podatak da se sve više ljudi sa područja Bjelopavlića odlučuje za pokretanje biznisa u poljoprivredi. Na ovom području, inače, i ranije je bilo uzornih domaćina, ali svi se slažu da bi njihov broj mogao da bude znatno veći imajući u vidu površinu obradivog zemljišta i potrebe stanovništva.
Loša ekonomska situacija i propadanja velikog broja preduzeća naterala je stanovništvo Bjelopavlićke ravnice da se okrenu poljoprivredi. Dodatnu motivaciju da razmišljaju u tom pravcu dala im je lokalna uprava Danilovgrada, kojoj pripadaju Bjelopavlići, kao i Ministarstvo poljoprivrede, nizom podsticajnih mera, kao i kreditima. Među novopečenim poljoprivrednicima je i Milan Iković, koji živi i radi u Nikšiću i od posla kojim se bavi izdržava petočlanu porodicu. Uprkos tome, odlučio je da na porodičnom imanju u selu Jelenak-Sige, nadomak Danilovgrada, podigne farmu krava. Za početak, sopstvenim sredstvima je izgradio štalu i nabavio sedam krava, a proširenje farme očekuje za nekoliko mjeseci kada dobije obećana sredstva. Konkurisao je za sredstva iz MIDAS programa i dobio je 70.000 eura što je inače najveći iznos koji se može dobiti iz tog projekta. Novac će, kako kaže, iskoristiti za nabavku još 25 krava i izgradnju muzilišta.
– Iako imam relativno dobar posao u Nikšiću za poljoprivredu sam se opredelilo jer su uslovi kreditiranja povoljni – čak pedeset odsto su nepovratna sredstava. Osim toga, računam i na siguran plasman mlijeka. Nadam se da ću, zahvaljujući ulaganju u poljoprivredu, obezbijediti sigurnu egzistenciju sebi i svojoj porodici – kaže za Danas Iković.
On ističe da će muzna grla biti na slobodnom režimu, odnosno neće biti vezana, što predstavlja novinu u dosadašnjoj praksi i u skladu je sa standardima Evropske unije. Milan nema dovoljno sopstvene zemlje sa koje bi mogao da obezbjeđuje stočnu hranu, pa planira da uzme u zakup još neku parcelu, kojih u ovom kraju ima dovoljno.
Milanov komšija i rođak, Željko Brajović, takođe je zaposlen ali pošto ni visina primanja ni posao koji radi u jednoj privatnoj firmi ne garantuju sigurnu budućnost konkurisao je za podršku MIDAS projekta. Željko, doduše, nije početnik u ovom poslu i za razliku od Ikovića od rođenja živi na selu i obrađuje porodično imanje. Ipak, želja mu je da osavremeni i poveća obim proizvodnje. Od MIDAS-a je dobio podršku od 23.000 eura koje planira da uloži u nabavku mehanizacije.
– Osim tri hiljade čokota vinove loze, na desetak hektara uzgajam i pšenicu, djetelinu i druge useve a imam i tri krave, nekoliko svinja… Planiram da povećam broj krava i svinja kao i da obnovim mehanizaciju, koju od sopstvenih sredstava ne mogu da kupim. Zato sam aplicirao za ova sredstva – kaže Brajović za naš list.
Željko ističe da nema problema sa plasmanom svojih proizvoda, kako vina i rakije, tako ni pšeničnog brašna. Problem nedostatka sopstvenih oranica rešava tako što uzima u zakup neophodne površine.
Prema rezultatima poljoprivrednog popisa, održanog prije tri godine, na području opštine Danilovgrad evidentirano je oko 3.000 poljoprivrednih domaćinstava od kojih 21 domaćinstvo živi isključivo od poljoprivrede. Opština Danilovgrad nalazi se između Podgorice I Nikšića, broji 18.000 stanovnika od kojih 5.000 živu u gradu.
Podrška lokalne uprave
Zahvaljujući lokalnoj upravi Danilovgrada, na čelu sa gradonačelnikom Branislavom Đuranovićem, koja obezbjeđuje brojne subvencije, poljoprivredna proizvodnja bilježi rast, a povećava se i broj poljoprivrednika. Zanimljiv je podatak da je posle odluke Opštine da za vreme žetve besplatno ustupi poljoprivrednicima kombajne, 2013. godine strnim žitom bilo zasijano oko 100 hektara. Poređenja radi, 2008. pod strnim žitom bilo je samo 22,4 hektara. Osim toga, lokalna uprava farmerima isplaćuje tri centa po litru mlijeka. Opština Danilovgrad je veoma efikasna i kada je riječ o izdavanju dozvola za pokretanje biznisa zbog čega je, prije nekoliko godina, ponela titulu lidera efikasnosti u konkurenciji sa ostalim lokalnim upravama u Crnoj Gori.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na Twitter nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.
