Gastroenterolozi se danas, češće no ranije, susreću sa infekcijom izazvanom Clostridium difficile. Clostidium difficile je bakterija koja naseljava digestivni trakt čoveka i životinja. Otkrivena je 1935. godine tako što je izolovana iz stolice novorođenčeta, a tek od 1977. godine se povezuje sa pojavom upale sluznice debelog creva.
Danas infekcija bakterijom Clostidium difficile predstavlja najčešću bolničku infekciju. Za sam razvoj infekcije i njenu sve veću rasprostranjenost u bolnicama, ne samo kod nas već i u svetu, zaslužna je sve veća upotreba antibiotika, kao i otpornost same bakterije. Naime, bakterija C. difficile ima sposobnost dužeg preživljavanja u spoljašnjoj sredini naročito na suvim površinama. Otporna je na uobičajena dezinfekciona sredstva, ali je osetljiva na običan sapun. Bakterija stvara tri vrste toksina, od kojih su najpoznatiji toksin A i B, koji se mogu odrediti pregledom stolice koji je jedan u nizu pregleda koji se radi u savremenoj mikrobiološkoj laboratoriji KBC “Dr Dragiša Mišović – Dedinje”.
Da bi se postavila dijagnoza, važno je pre svega misliti na infekciju C.difficile, s obzirom na to da se običnim mikrobiološkim pregledom stolice, tj. koprokulturama ova bakterija ne može otkriti. Potrebno je uraditi poseban pregled stolice na toksin A i B, koji nam u visokom procentu potvrđuje postojanje bakterije.
Testiraju se samo pacijenti koji imaju učestale vodenasto-kašaste stolice. Naročito su u riziku oni koji su prethodno uzimali antibiotike, jer je C.difficile uzrok nastanka prolivastih stolica od 15 do 25 odsto slučajeva.
Najčešći izvori infekcije su pacijenti sa prolivastim stolicama i bolnička sredina. Infekcija C.difficile se širi fekalno-oralnim putem, tj. spada u red bolesti koje se šire putem prljavih ruku. Interesantno je da se oko 50 odsto pacijenata inficira tokom četiri nedelje lečenja u bolnici. Najčešći faktor rizika za nastanak ove vrste infekcija je nekritična i neracionalna upotreba antibiotika, dok dodatni rizik predstavljaju starija životna dob, prisustvo udruženih bolesti, stanja oslabljenog imuniteta, operisani pacijenti, uzimanje određenih vrsta lekova i dužina bolničkog lečenja.
Sama bolest može biti u blagom obliku, ali se može razviti i teška forma, a u retkim situacijama moguć je smrtni ishod.. Kao ozbiljnija manifestacija infekcije C. difficile može doći do razvoja teškog oblika zapaljenja sluznice debelog creva pod imenom pseudomembranozni kolitisa, koji se dokazuje pregledom debelog creva (kolonoskopijom). Tokom kolonoskopije se uzimaju isečci tkiva koji se šalju na analizu. Kolonoskopija je jedan od pregleda koji se rutinski rade u Službi za endoskopiju našeg KBC-a.
Kada se bolest otkrije, važno je što ranije krenuti sa terapijom. Najčešće se u terapiji primenjuju antibiotici, a sve više se govori i o novim metodama lečenja, kao i o razvoju vakcine.
Najefikasniji način za borbu protiv infekcije bakterijom C. difficile je prevencija same bolesti. Pored racionalne upotrebe antibiotika, koji su najčešći okidač za nastanak infekcije, ključan faktor je sprečavanje širenja infekcije. Detaljno pranje ruku vodom i sapunom je jedan od najvažnijih činilaca u toj borbi, a to je nešto što ipak zavisi od nas samih.
Autorka je specijalista interne medicine – gastroenterohepatolog
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na Twitter nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.
