„Od svega što čovek u životnom nagonu podiže i gradi, ništa nije u mojim očima bolje i vrednije od mostova. Oni su važniji od kuća, svetiji, opštiji od hramova. Svačiji i prema svakom jednaki, korisni, podignuti uvek smisleno… i ne služe ničem što je tajno i zlo“, pisao je jedini nobelovac s prostora ex-Jugoslavije. Na nesreću, oni koji su tokom naše nedavne istorije te mostove, u fizičkom jednako kao i u metaforičnom smislu, sistematski urušavali, očigledno nisu čitali Andrića.
Upravo se fenomenom rušenja i građenja, (ne)komunikacijom i preprekama bave 14. Dani performansa – najstariji hrvatski festival performansa, održan 11-14. juna u Varaždinu. „Za razliku od njegovog konstruktivnog značaja u građevinarstvu, u kulturološkom području zid simbolizira barijeru napretku, granicu između onoga što jesmo i onoga što želimo biti, presiju i izolaciju“, objašnjava selektor festivala, hrvatski kustos, Branko Frančeski, koji je ovogodišnju temu definisao kao „Rušenje zidova“.
Festival je otvorio novosadski vizuelni umetnik, Dragan Vojvodić, koji značajni deo svoje umetničke prakse realizuje u Skandinaviji, performansom pod nazivom „Pribor za pisanje“, koji su, budući da je u ovoj umetničkoj akciji koristio električnu bušilicu i ubodnu testeru, hrvatski mediji dočekali uz dopadljive naslove poput: Čitava ulica poslala tišleraj! Vojvodićje narednog dana, u prostoru napuštene Sinagoge, izveo i performans pod nazivom „Hit me! Hit me! Hit me! Never stop!“, u kojem se, koristeći neumetničke rekvizite (teniski reket i loptice) bavio fenomenom izdržljivosti i destrukcije. Od srpskih umetnika se, performansom pod nazivom „Mostovi IV“, predstavio i Nenad Bogdanovićiz Odžaka, koji je još jednom podsetio na NATO bombardovanje i uništavanje novosadskih mostova, dok je hrvatski umetnik Vice Tomasovićizveo „Pokoru“, performans uziđivanja u zidove nekadašnjeg jevrejskog svetilišta. Takođe Splićani, Hrvoje Cokarići Vanja Pagar (performans „Izvoz“), na varaždinskoj su se pijaci bavili brendiranjem – prodajom magarećeg izmeta koji su ironično namenili za izvoz. „Boje Varaždina“ je sem lokalnog umetnika, Darvina Butkovića, „branio“ i organizator festivala, umetnik Ivan Mesek, koji je izveo performans „Ian“, svojevrsni omažfrontmenu benda Joy Division. Varaždinskoj publici se muzičkim performansom predstavio i holandski umetnik Pol Devens, da bi se potom Dani performansa preselili u Pulu, u Muzej suvremene umjetnosti Istre u kojem su uz Dragana Vojvodića i Vicu Tomasovića, nastupili i umetnici iz Pule, Đurica Ciganovići Šandor Slacki.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na Twitter nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.
