Sveti Đorđe u Veneciji Severa

p { margin-bottom: 0.25cm; line-height: 120%; }

Guram teška vrata i ulazim u izuzetno svetao, na prvi pogled prazan, prozračan prostor. Redovi belih klupa za pastvu, mlečno beli prozori sa tek malim vitražima osvetljavaju crkvu toplom svetlošću sunčanog dana, potporni stubovi od ciglica sa izvučenim belim linijama, švedsko-gotskog stila, doprinose jednostavnosti ove luteranske crkve. Osećaj spokoja me polako obuzima. U crkvi je još samo nekoliko turista.

Levo od vrata vidim mesto gde se pale sveće i umesto uobičajenog rešenja za taj ritual sa tavanice visi globus od bakarne žice. Palim sveće za žive i mrtve unutar globusa, trudeći se da ne zauzmem suviše mesta. Simbolizuje našu planetu i naše jedinstvo na njoj. Veoma originalan rad umetnika Torolof Engestromaa.

Nastavljam levom stranom crkve, pri kraju tog reda, između stubova i lukova, ugledah jednu od dragocenosti crkve Svetog Đorđa. Preda mnom je velika, na visokom i bogato ukrašenom postamentu postavljena, u drvetu urađena skulptura Svetog Đorđa, vitkog mladog viteza belog lica i usredsređenog pogleda, u sjajnom zlatnom oklopu i dubokim zlatnim čizmama na propetom sivo belom zlatom ukrašenom konju. Zamahnuo je kopljem u desnoj ruci da zada završni udarac ogromnoj i strašnoj aždaji koja izdiše pod kopitama njegovog konja. Tamno siva aždaja je urađena do detalja, sve sa dugim oštrim životinjskim kandžama i rogovima. Mada je prizor poznat, trodimenzionalnost dramatično pojačava utisak realnosti prikaza – pred našim očima, zamrznuta u vremenu, odigrava se veličanstvena scena borbe u kojoj dobro pobeđuje zlo, hrišćanstvo paganizam, vitez spasava princezu. Princeza, mala i pomalo neugledna, za čiji život se vitez bori, stoji odvojeno sa strane na svom postamentu. Pročitam da je drvenu skulpturu izradio skulptor Bernt Notke u Nemačkoj, sredinom 15. veka, po porudžbini vladara tadašnjeg Stokholma, Stena Stura Starijeg, da ovekoveči svoju pobedu nad dancima. On je sebe video u liku viteza koji spašava princezu (Stokholm) od aždaje (Danske) koja je htela da ga osvoji.

Prolazim pored crno-srebrnog oltara u obliku triptiha optočenim srebrom i abonosom, bogate barokne predikaonice i kraljevskih klupa, ali zastajem blizu samog izlaza iz crkve gde se nalazi druga dragocenost crkve.

Najstarija slika Stokholma (ulje na drvetu, 163 cm x 110 cm) iz 1636, kopija izgubljenog originala iz 1535. nema eksplicitni religiozni sadržaj ali je važna za istoriju grada. Ona predstavlja detaljnu široku panoramu grada, postavljenog u severni pejsaž sa šest krugova svetlosti i lažnim suncima na nebu. Prirodna atmosferska pojava je bila iskorišćena za političko-religiozne obračune, ali danas, resaturirana, ona daje preciznu sliku srednjovekovnog grada na ostrvu pod širokim severnim nebesima, grada koji i danas može da se prepozna.

Izlazim iz crkve rešena da još jednom dođem.