Komandante Džo

Da se ne nalazimo u pandemiji korona virusa, širom sveta bi koncertima i di-džej večerima bio obeležen datum rođenja osobe koja je presudno uticala na formiranje pank pokreta.

Nažalost, zbog situacije to nije bilo moguće. Istini za volju u petak, 21. avgusta, u Sjedinjenim Američkim Državama je održan jedan onlajn koncert posvećen Strameru a na njemu su nastupili izvođači koji uglavnom sa tom vrstom muzike nemaju nikakve veze.

Činjenica da su svoj tribjut Strameru odale veličine, poput primera radi, Brusa Springstina, jasno pokazuje koliki je ugled uživao u muzičkom svetu iako se bavio alternativnom muzikom.

Najveći doprinos Stramera, ali i grupe čiji je frontmen bio, jeste uvođenje protestne političke poruke u pank. Insistirao je na socijalnoj kritici društvenog sistema sa pozicija radničke klase, što je u pank pokretu krajem 70-ih, kada je nastao, bila novina.

Ne može se reći da muzika Sex Pistolsa nije nosila određenu socijalnu poruku, ali je njihov nastup bio više artistički nego politički. Takođe, Stramerov značaj je i u tome što je, kao deklarisani socijalista, spojio pank sa marksističkom idejom.

Dok su Pistolsi inspirisali niz nihilističkih i anarho bendova koji su sledili njihov put, The Clash je dao krila bendovima poput Angelic Upstarts, Newtown Neurotics u Britaniji i Dead Kennedys u SAD.

Veliki uticaj je imao i na orijentaciju najpoznatijeg pank benda sa prostora bivše Jugoslavije, KUD Idijota. Shodno tome, potpuno je jasno zašto je Džo Stramer uzor i ikona pankera levičara te zbog čega je poneo nadimak Komandante Džo sa jasnom aluzijom na Če Gevaru. The Clash je zaslužan i sa povezivanjem panka sa antirasističkim pokretom.

Nakon što je ekstremna desnica u Velikoj Britaniji krajem sedamdesetih godina počela da regrutuje pripadnike supkulturnih muzičkih grupacija, u prvom redu skinhedse, u svoje redove, The Clash je među prvima izrazio protest protiv takvih tendencija, redovno učestvujući na koncertnim festivalima poput „Rock Against Racism“ agitujući protiv infiltracije fašista u pank i uopšte muzički pokret. Time je postao inspiracija brojnim antifašističkim pank, ska i rege bendovima širom sveta koji takvu praksu nastavljaju i danas.

Upravo je marksistička i antifašistička orijentacija The Clash bila inspiracija za brojne napade od strane rodonačelnika anarho-pank pokreta, grupe The Crass, čiji su članovi Stramera i drugare optuživali za „profiterstvo u panku“ kome su, uzgred rečeno, na perfidan način sami težili.

The Clash je bend koji je u muzičkom i ideološkom smislu znatno uticao na moje formiranje od 1989. godine, kada sam prišao pank pokretu, te je stoga potpuno normalno da kolumnu koju pišem nakon godišnjice rođenja Džoa Stramera sa ponosom posvetim jednom od rodonačelnika muzičkog pravca koji sledim i danas.