Kad je buka bila 75 decibela – izveštaj o životnoj sredini u Beogradu iz 2005.

Hemijski rizici u urbanom jezgru

Publikacija je ukazivala da, iako nije bilo prekomernog zagađenja u smislu akutne hemijske opasnosti, na teritoriji grada postoji više postrojenja klasifikovanih kao visokog rizika, među kojima su Duga, Galenika, Tehnogas, rafinerija Beograd i Jugopetrol. Pored njih, identifikovano je još 12 pogona srednjeg rizika. Upozoreno je da se čak 1.250.000 tona opasnih materija godišnje proizvodi, koristi i skladišti unutar urbanih i stambenih zona, što je posebno zabrinjavajuće s obzirom na to da 14 beogradskih opština ima ovakve pogone na svojoj teritoriji.

Vazduh, buka i voda

Zagađenje vazduha najizraženije je bilo u centralnoj gradskoj zoni, gde su svi merni podaci pokazivali rast. Kao glavni uzroci navedeni su povećanje broja vozila, korišćenje goriva različitog kvaliteta, ali i uvoz polovnih autobusa za javni prevoz. Nedostatak saobraćajne infrastrukture, poput obilaznica, dodatno je doprinosio koncentraciji saobraćajnog zagađenja.

Najveći izvor buke u gradu bio je upravo saobraćaj. U Bulevaru Despota Stefana, jedan od najprometnijih gradskih pravaca, buka je tokom dana dostizala 75 decibela, a noću 70 – što prema tadašnjim standardima daleko premašuje preporučene granice komfornog životnog ambijenta.

Što se tiče vode za piće, tadašnji nadzor je ocenio vodovodnu vodu kao zadovoljavajuću, uprkos blagom porastu koncentracije gvožđa i mutnoće u malom broju uzoraka (1,3%), koji nisu ocenjeni kao zdravstveno rizični.

Kompletna digitalna arhiva svih brojeva Danasa od 1997. do danas dostupna je članovima Kluba čitalaca Danasa na portalu klub.danas.rs.  

Nijedna opština bezbedna

Posebno alarmantna poruka iz izveštaja bila je da „nijedna opština u Beogradu nije bezbedna“ zbog prisustva industrije visokog rizika u stambenim zonama. Najugroženijim su označene opštine Čukarica, Savski Venac, Novi Beograd, Voždovac, Palilula i Rakovica.

Dvadeset godina kasnije

Danas, problematika životne sredine i dalje je aktuelna tema u javnom prostoru. Beograd je dobio određene sistemske mehanizme za upravljanje ekološkim incidentima, ali izazovi ostaju – od zagađenja vazduha do buke i urbanističkog širenja industrijskih zona ka stambenim naseljima.

Stavovi autora u rubrici Dijalog ne odražavaju nužno uređivačku politiku Danasa.

* Ovaj tekst je generisan uz pomoć veštačke inteligencije (ChatGPT- 4o) i baziran na arhivskim izvorima. Svi podaci su predstavljeni u informativne svrhe.