Pokušaćemo da uvrstimo prugu Beograd-Bar u evropsku mrežu koridora

Kada će se pristupiti modernizaciji postojeće putne mreže, koji su prioriteti i, što je najvažnije, kako će biti obezbijeđena sredstva?

– Programom eliminacije uskih grla na saobraćajnicama, kao jedan od prioriteta, predviđena je izgradnja obilaznica oko većine gradova u Crnoj Gori, kao i izgradnja trećih traka na uskim grlima. Preciznije rečeno, planirana je izgradnja obilaznica Tivat, Kotor, Budva, Bar, Golubovci, Nikšić, Kolašin, Bijelo Polje, Rožaje, Berane i Žabljak. Kad je riječ o sredstvima, osim Tekućeg budžeta, kojim je izdvojeno oko 10 miliona eura za radove na redovnom i investicionom održavanju puteva, Kapitalnim budžetom predviđeno je oko 40 miliona eura. Novac će biti usmeren u rekonstrukciju i izgradnju državnih puteva, pre svega obilaznica Nikšić II faza, Golubovci III faza, Rožaje II faza, kao i za završetak radova na mostu Port Milena, izradu tehničke dokumentacije za spajanje bulevara Bečići-Budva. Planirana je i izgradnja treće trake na lokalitetu Kuside na magistralnom putu M-6 Nikšić-Vilusi i treće trake na magistralnom putu Podgorica-Ribarevina dionica Slijepač most-Lepenci. Takođe, kroz Kapitalni budžet izdvojena su sredstva za nastavak radova na izgradnji Tunela Tifran, kao i za rekonstrukciju još nekoliko puteva, raskrsnica i mostova u opštinama Bijelo Polje, Berane, Pljevlja i Ulcinj.

Nedavno je, prilikom boravka mađarske privredne delegacije u Crnoj Gori, saopšteno da su Mađari zainteresovani za rekonstrukciju željezničke pruge Budimpešta-Beograd-Bar, što bi se realizovalo uz podršku vlada tri države. Da li su neki konkretni koraci u tom pravcu preduzeti?

– Činjenica je da je željeznička infrastruktura veoma važna za trgovinsku razmjenu i da direktno utiče na bilateralne trgovinske odnose između dvije države, pa otuda ne čudi zainteresovanost predstavnika i Crne Gore i Mađarske za rekonstrukciju te pruge. Tokom posjete mađarske privredne delegacije razgovaralo se i o uvođenju brzog voza Budimpešta-Beograd-Bar, što bi se kandidovalo kao trilateralni projekat Mađarska-Srbija-Crna Gora. U prilog tome ide i činjenica da protok putnika između Bara i Budimpešte, iako umjerenim tempom, konstantno raste, pri čemu mađarska kompanija MAV Ltd. trenutno posluje sa tri željeznička vagona iz Budimpešte do Bara. Što se tiče željezničke mreže, u saradnji sa željezničkim kompanijama, radimo na uređenju pružnog pojasa i poboljšanju kvaliteta prevoza i ti projekti se realizuju uz kreditnu podršku EBRD, EIB, Češke eksportne banke, kao i Evropske komisije, čija ukupna vrijednost dostiže 150 miliona eura. Zahvaljujući tome, rehabilitovano je oko 40 odsto pruge na dionici Vrbnica-Bar. Na remontovanim dionicama brzina kretanja vozova povećana je sa 30 na 80 kilometara na čas, dok su kašnjenja u lokalnom saobraćaju svedena na oko sedam minuta u prosjeku, da ne govorimo o tome da je postignut i visok stepen bezbjednosti u željezničkom saobraćaju. U toku ove godine biće remontovano još oko 10 kilometara pruge Vrbnica-Bar.

Da li se sa resornim ministarstvom Vlade Srbije pregovara o rekonstrukciji pruge Beograd-Bar?

– Zahvaljujući Studiji o tehničko-ekonomskoj izvodljivosti radova na rekonstrukciji željezničke linije Beograd-Bar, Crna Gora i Srbija su u prilici da lakše apliciraju za finansijska sredstva kod evropskih banaka kao i za bespovratna sredstva iz fondova Evropske unije. U narednom periodu pokušaćemo da uvrstimo prugu Beograd-Bar u evropsku mrežu koridora. Naruku nam ide činjenica da je Italfer, koji je inače izradio pomenutu studiju, već započeo aktivnosti na tom planu u saradnji sa ambasadorima Crne Gore i Srbije u Italiji. Kad je riječ o saradnji sa kolegama iz susjedne Srbije, sve činimo kako bi se u jeku turističke sezone olakšao protok putnika. U vezi s tim posebno bih naglasio licenciranje dvije nove autobuske stanice – Petrovac i Sutomore, čije usluge koriste i prevoznici iz Srbije. Naglasio bih da smo brzo riješili i problem koji je nastao kada je u Srbiji uvedena putarina za crnogorske prevoznike.

Šta je sa regionalnom prugom Čapljina-Trebinje-Nikšić, koja bi trebalo da poveže Crnu Goru i BiH?

– Španska firma Inoksa inhenieria S.L ponudila je preliminarno projektno rješenje, odnosno preliminarnu procjenu troškova izgradnje te pruge. Procijenjeno je da bi izgradnja pruge Čapljina-Trebinje-Nikšić mogla da utiče na preusmjeravanje prometa robe na željeznicu, ali i na povećanje obima trgovine između Hrvatske i BiH, s jedne, i Crne Gore, Albanije, Srbije i Kosova s druge strane. Realizacija tog projekta će omogućiti Crnoj Gori izlazak na evropski Koridor VC, u dužini od 554 kilometra, Mađarska granica-Beli Manastir-Osijek-Sarajevo-Ploče. Brojne su konkurentske prednosti te pruge, koje se između ostalog ogledaju kroz jačanje energetske efikasnosti željezničkog saobraćaja, ali i kroz preusmjeravanje prevoza robe sa drumskog na željeznički saobraćaj.

Dosta se govori i o uspostavljanju putničkog željezničkog saobraćaja između Crne Gore i Albanije kao i mogućnosti uspostavljanja saobraćaja Skadarskim jezerom takođe do Albanije, za šta postoje preduslovi. Dokle se na tom planu stiglo?

– U avgustu 2012. godine potpisan je Sporazum između Vlade Crne Gore i Savjeta ministara Republike Albanije o organizovanju graničnog željezničkog saobraćaja, čime bi se olakšao prekogranični saobraćaj i pospješio rad graničnih organa. Ali, kako ova linija još nije elektrificirana, nije realno očekivati da se uskoro organizuje putnički saobraćaji, mada na crnogorskoj strani postoje planovi za remont i elektrifikaciju ove dionice. Znatno je realnije uspostavljanje vodenog saobraćaja, mada su i za to potrebna značajna finansijska sredstva. Pošto su i Albanija i Crna Gora izuzetno zainteresovane za uspostavljanje jezerskog saobraćaja, razmatra se mogućnost obezbjeđivanja povoljnih kredita. Podsjetiću da je Vlada Crne Gore, još 2004, zaključila sa Albanijom Sporazum o međunarodnom jezerskom putničkom saobraćaju i donijela Odluku o otvaranju graničnog prelaza Virpazar za međunarodni jezerski saobraćaj, a predviđena je i mogućnost uspostavljanja putničke i izletničke plovidbe Jezerom i Bojanom. Ukupna dužina osnovnog plovnog puta Virpazar-Skadar iznosi 41 kilometar, od čega kroz Crnu Goru prolazi 34, a kroz Albaniju sedam kilometara.

Šta mislite o tome da Luku Bar kupi neki investitor iz Srbije?

– Biće prihvaćena najbolja ponuda i to će biti osnovni kriterijum za izbor budućeg partnera u tom poslu.

Najkraća veza sa Južnim Jadranom

Šta će za Crnu Goru i Srbiju značiti izgradnja auto-puta Beograd-Južni Jadran?

– Auto-put Beograd-Južni Jadran najkraća je drumska veza Srbije sa Južnim Jadranom. Auto-put će istovremeno povezivati luke na Jadranu sa lukama na Dunavu (Koridor 7 i Koridor 10) i dalje sa cijelom mrežom Panevropskih koridora. To će biti i najkraći put koji će povezivati Mađarsku i Rumuniju sa južnom Italijom i Albanijom. Procjene su da će izgradnja auto-puta Beograd-Južni Jadran, koji zahvata široko gravitaciono područje sa oko 4,7 miliona stanovnika, podići nivo zaposlenosti na tom području, skratiti vreme putovanja i smanjiti transportne troškove.