Bili smo u Viminacijumu

A sve je počelo zahvaljujući arheologu Miomiru Mišku Koraću, vizionaru čija priča o bilo kom iole važnijem pronalasku na ovom arheološkom lokalitetu postaje uzbudljivija od bilo kog nastavka Indijane DŽonsa. Svojevrsni popularizator svoje i istorijskih nauka, sa strašću će vam ispričati kako je otkrivena neka nova grobnica koje svedoči starost nekropole u kojoj se nalazi, pa sudar antičke i hrišćanske kulture, tragove prolaska varvara, važnost ovog regiona za Rimsko carstvo i njegovu ondašnju razvijenost.

To se nabolje može videti na primeru termi, javnih kupatila, koja su se, kao i svuda u Rimu, nalazila na ulasku u grad, da se namernici ne samo okupaju i okrepe, već da se na taj način spreči širenje mogućih zaraznih bolesti. Akvadukti koji su iz nekoliko kilometara udaljenog Dunava prosleđivali vodu, te njeno zagrevanje, kao i ostala gradska „infrastruktura“ iz prvih vekova naše ere ostala je neprevaziđena. Naime, mnoga današnja okolna naselja i sada su bez kanalizacionog sistema, na primer.

Deo pronađenog i potom jednim delom rekonstruisanog amfiteatra otkriva da su se tu odigravale gladijatorske borbe i to sa divljim zverima jer su pronađeni ostaci leoparda i zebre. Drugi, važniji podatak je taj da je u amfiteatar moglo da stane oko 5.000 ljudi, a uz podatak da su se amfiteatri pravili tako da primaju petinu stanovništva jednog grada, dolazi se i do činjenice o broju stanovnika Viminacijuma, pre svega unutar utvrda grada.

Kako je taj grad u potpunosti izgledao može se videti na jednoj maketi u jednoj pravoj vili nekadašnjeg rimskog zemljoposednika. Naime, u ovoj velelepnoj građevini, sa unutrašnjim dvorištem, crvenim stubovima, mozaicima po podovima, građenoj po uzoru na pomenutu vilu, smestili su se naučnici, poslenici Arheološkog instituta, ali i arheolozi iz ostatka sveta, koji su se prošle godine okupili na velikom kongresu posvećenom rimskoj istoriji u ovom delu sveta.

Upravo povodom tog simpozijuma, nikao je i pravi legionarski logor, odnosno hotelski kompleks u tom stilu, sa „barakama“ u kojima su šestokrevetne sobe, sa po tri kreveta na sprat, kakav je bio „smeštaj“ i rimskih legionara, i sa drugima velikim salama za različite namene, od koji je ona za ručavanje rađena takođe u duhu života rimskih legionara – sa redovima dugačkih drvenih stolova i klupa. Sve kao u doba kada su tu boravili vojnici VII Klaudijeve legije. Ugođaj u ovim vrelima danima „narušavaju“ samo klime kao proizvod modernog doba.

To, kao i brojne druge zanimljive aktivnosti, čine ovaj kompleks pogodnim za tzv. edukativni turizam, pre svega stručne ekskurzije. Za zabavu predviđen je u neposrednoj blizini postavljen avantura park u kome zainteresovani mogu da testiraju da li su njihova fizička spremnost i spretnost, te izdržljivost na nivou jednog rimskog legionara. Takođe, u saradnji sa Udruženjem za negovanje starih zanata, moguće je organizovati različite radionice – od kovanja „rimskog“ novca, preko kaligrafije, do izrade grnčarije i mozaika.

Kako sve može biti „iskorišćen“ ovaj lokalitet svedoči i nedavno održani Viminacijum fest – pozorišni festival za koji je, takođe mudrom idejom Miška Koraća, iskorišćen antički ambijent.

Ova drevna istorija oživljava pred našim očima u, kad se malo bolje pogleda, jednom zapravo krajnje futurističkom, SF ambijentu. Svuda oko legionarskog logora, amfiteatara, iskopina tremi i nekropole, u okružju velelepne vile, vide se moće mašine i dimnjaci Termoelektrane Kostolac, a iskopana u čitavom vidokrugu i po letnjoj žezi mahom žuta zemlja deluje kao da smo na čuvenoj pustinjskoj planeti Dina. Čini se zapravo da su i moćne mašine na kopovima i nalazištima rude i grupice stručnjaka na arheološkim nalazištima, koje na svakom pedlju ove zemlje otkrivaju deo po deo rimske istorije na našem tlu, najzad, ne više na suprotnim stranama, već u nekoj vrsti suživota i saradnje.

Začudnom ambijentu doprinose i rekonstruisani skeleti mamuta, čije su kosti, pored Kikinde, pronađene i na ovom tlu. Štaviše, osim mamutice Vike, kako je od milja prozvana ova praistorijska životinja koja je nekada šetala ovim podnebljem, pronađeni su skeleti još sedam mamuta. Možda će jednog trenutka, zahvaljujući tim ostacima i genetskom inženjeringu, i pravi, živi mamuti ponovo šetati viminacijumskim tlom.