Hajde, sad, idite više…

… u javnom govoru i pretežnim analizama, prenebregavaju se dva osnovna uzroka takvih posledica. I oba uzroka u sebi sadrže odgovornost upravo tih partija, iako ne isključuju, razume se, odgovornost koju vladajuća stranka ima u svoj svojoj brutalnosti u obračunavanju sa političkim neistomišljenicima. Prvi uzrok je uspostavljanje prakse i temelja za društvene okolnosti koje su naprednjaci dolaskom na vlast preuzeli, unapredili i doveli do najgorih pojavnih oblika sa najtežim posledicama po osnovne slobode građana. Srž te brutalnosti koja se sada ispoljava u svom punom obličju je medijska kontrola pomoću koje vlast dovodi i održava u zabludama građane. Princip medijske kontrole i propagande nije uspostavila vlast koja je došla nakon petog oktobra i revolucije, a koju je 2012. smenila Srpska napredna stranka, već je zapravo preuzela od režima Slobodana Miloševića, koji je oborila na prvim relativno demokratskim izborima u Srbiji. U vremenu koje je sledilo, izuzimajući kratak period stanja praktično na rubu građanskog rata, tokom vlade Zorana Đinđića, koje je okončano njegovim brutalnim ubistvom od strane struktura prethodnih vlasti, pomognutih i zataškanih i od strane ljudi iz njegove stranke (ne samo onih iz DSS), nastavljeno je sa praksom kontrole medija, uticajima, skrivanjem od građana odgovornosti pojedinaca čija uloga je bila ključna kako u ratovima devedesetih i pad države, tako i onih koji su ubili Đinđića.

Da su lideri Demokratske stranke, koji su dolazili na to mesto nakon ubistva predsednika njihove stranke, a premijera Srbije, insistirali na tome da se otkrije politička pozadina atentata na Đinđića, izvesno je da bi se točak istorije obrnuo u smeru koji bi doveo do drugačijih posledica od ovih koje sada određuju sudbinu građana. Takođe, da su insistirali na lustraciji, kažnjavanju i udaljavanju iz javnog prostora onih koji ne samo da su ratno-huškačkom retorikom i direktnim delovanjem podsticali građane na samoubistva u ratovima, kako bi oni iz svega izašli kao politički i ratni profiteri, izvesno je da danas ne bismo imali ovoliko obolelo društvo nad kojima preti opasnost prelaska u jednopartijski sistem. I to su sve odgovornosti ne nekih apstraktnih pojmova – poput imena stranaka, već upravo ličnosti koji sada stoje na drugoj strani političkog spektra od vladajućeg i ispostavljaju se pred građanima kao borci za demokratiju naspram autokratičnog vladara Aleksandra Vučića. Boris Tadić, Dragan Đilas, Dragan Šutanovac, ili pak ovaj još nacionalističkiji i štetočinskiji deo, koji nije nikada ni pokazivao znakove drugačijeg političkog delovanja od teškog nacionalizma i guranja društva u još dublji ponor, na čelu sa Vukom Jeremićem, nisu ništa uradili, dok su držali poluge vlasti i uticaja u svojim rukama, kako bi društvo vratili ili bar pokušali da svedu na normalnost i nivo sa kojeg bi se, nakon jedne od najvećih tragedija koje su zadesile društvo – ubistva Zorana Đinđića, stvorila baza za ozdravljenje i uvođenje vrednosti neophodnih za razvoj demokratije i vrednosti suprotnih od veličanja ratno-zločinačkih struktura i onih koji dele političku odgovornost za smrt premijera.

Drugi razlog za sopstvenu propast a time i aktuelnu propast višestranačja u Srbiji iscrpljuje se u činjenici da se gore navedeni politički likovi, nakon izneveravanja očekivanja građana, tranzicione krađe, bogaćenja na siromaštvu, nastavljanju ratno-zločinačke politike prilagođene novih mirnodopskim uslovima, nisu povukli iz političkog života, posle sloma 2012. godine, već sebično čuvali svoje zadnjice ostajući u političkom životu i ne dozvoljavajući drugima, korupcijom i nacionalizmom neisprljanim ličnostima da preuzmu kormila stranaka. Time nisu samo uticali na sopstvene zagrobne političke sudbine, ostajući u, ipak, privilegovanim uslovima egzistencije stečene na grbači jednog od najsiromašnijih građana u Evropi, već su sahranili i mogućnost da ljudi u ovoj državi u skorijoj budućnosti budu svedoci i aktivni učesnici u poboljšanju uslova života i osvajanju sloboda teško zarobljenih načinima vladanja aktuelne vlasti.

S druge strane, ako je to bila nužnost, da sami sebe dovedu do potpune propasti, pa da na taj način oslobode prostor za dolazak novih ljudi i političkih opcija, onda je to u redu. Samo neka se sada što pre sklone kako bi drugi mogli da prodišu i počnu ozbiljnije da se organizuju u ispravljanju i pospremanju svog tog nereda i nesnosnosti njihovih političkih predaka.