Uzgajanje soje – jedan od vodećih uzročnika deforestacije

Šume sprečavaju eroziju tla i ublažavaju klimatske promene. Posle okeana, šume skladište najviše ugljenika, što je presudno u borbi protiv klimatske krize.

Krčenje i degradacija šuma se odvijaju alarmantnom brzinom, što značajno doprinosi tekućem gubitku biodiverziteta, piše Tamara Radovanović za portal Klima101.rs.

Degradirane šume manje su otporne na prirodne katastrofe poput suše, požara, oluja i štetočina – događaja koji postaju sve češći i intenzivniji kao posledice klimatskih promena.

Prema podacima najnovijeg izveštaja Svetskog instituta za resurse, 2020. je u svetu uništeno 12 odsto veća površina šume nego u 2019. Ovo je treća godina zaredom kako se stopa deforestacije povećava.

Tropi su 2020. godine izgubili 12,2 miliona hektara šumskog pokrivača. Od toga je 4,2 miliona hektara šume, što je jednako površini Holandije, posečeno u vlažnim tropskim prašumama, koje su posebno važne za biodiverzitet i skladištenje ugljenika.

Rezultirajuće emisije ugljen-dioksida (2,64 Gt CO2), koje su direktna posledica krčenja ovih šuma jednake su godišnjim emisijama od strane 570 miliona automobila.

Stočarstvo i poljoprivreda kao glavni uzročnici

Stočarstvo i poljoprivreda su glavni krivci za krčenje šuma širom sveta. Porast globalne populacije i povećana potrošnja hrane doveli su do pretvaranja mnogih šumskih površina u obradive površine i farme za uzgoj stoke.

Pored poljoprivrede, krčenje šuma podstaknuto je i drugim ljudskim aktivnostima, kao što su migracija ljudi, porast broja stanovništva, rudarstvo, kao i širenje infrastrukure i urbanizacija.

Od početka 21. veka, svet svake godine izgubi oko pet miliona hektara šume, od čega se 95 odsto ukupne seče događa u tropskim predelima. Posebno zanimljiv podatak predstavlja da se gotovo polovina krčenja šuma odvija u Brazilu i Indoneziji.

U Indoneziji i Maleziji šume se seku da bi se zemljište iskoristilo za proizvodnju palminog ulja, koje je u ovoj zemlji najvažniji proizvod. Sa druge strane, u Amazoniji su glavni krivci za deforestaciju zapravo uzgajanje stoke i plantaže soje. Iz tog razloga, proizvodnja palminog ulja, soje i drugih uljarica odgovorne su za 18 odsto krčenja šuma.

Ko je najveći proizvođač soje danas?

Vodeći uzrok nestanka šuma je svakako krčenje kako bi se napravili pašnjaci za uzgoj stoke, ali vrlo važnu ulogu igra i sadnja useva od kojih se proizvodi hrana za životinje.

U mnogim tropskim zemljama uništavaju se velika prirodna područja šuma kako bi se omogućilo uzgajanje soje. Najveći udeo u proizvodnji soje u poslednjoj deceniji imaju SAD, Brazil, Argentina, Bolivija i Paragvaj, gde je proizvodnja soje doprinela intenzivnom krčenju šuma.

Ovi postupci direkto utiču na povećanje rizika od izumiranja mnogih biljnih i životinjskih vrsta, koje nije moguće naći na drugim mestima u svetu.

Globalna proizvodnja soje značajno je porasla tokom poslednjih 50 godina. Ona je danas oko 13 puta veća nego što je bila početkom šezdesetih godina prošlog veka, dok se proizvodnja od 2000. udvostručila.

Tekst u celosti čitajte na portalu Klima101.rs.