Dva oslonca raške kulture

Kako je navedeno na sajtu ove ustanove, pod nazivom CKOI „Gradac“ posluje od 1992. i pravni je naslednik nekadašnjeg Radničkog univerziteta koji je poslovao od 1963. godine.

Centar i Turističko-sportska organizacija (TSO) „Raška“ glavni su organizatori „Raških duhovnih svečanosti“, koje se od 1993. godine održavaju pod pokroviteljstvom Opštine Raška.

GRADAC: Centar se od nastavka bavi bibliotečkom delatnošću, odnosno u svom sastavu ima gradsku biblioteku i tri bibliotečka ogranka sa oko 60.000 knjiga, a više od dve decenije „Gradac“ razvija delatnost kulture u različitim segmentima. Tu su Galerija, književni časopis „Raška“, organizacija kulturnih manifestacija. Takođe, organizuje književne večeri, u sklopu Centra je bioskop, a „Gradac“ je nadležan i za organizaciju pozorišnih gostovanja.

Galerija najmanje jednom mesečno priredi izložbu, a pred publikom su slike, skulpture, fotografije, karikature, grafike… Ovde su izlagali Milorad Bata Mihailović, Cvetko Lainović, Todor Stevanović, Radisav Trkulja, Milica Radovanović, Živorad Ciglić, Obrad Jovanović, Ratko Vulanović, Moma Antonović, Perica Donkov…

Uz časopis „Raška“, izdavačka delatnost Centra obuhvata biblioteke „Izabrana dela“ i „Raški napevi“ sa desetak novih naslova godišnje. Svoja izabrana dela ovde su imali Slobodan Rakitić, Milica Novković, Tiodor Rosić, Milisav Savić i Miroljub Joković, dok su „Raški napevi“ publikovali deset zbirki poezije mlađih pesnika, uz niz izdanja iz beletristike. Centar redovno organizuje promotivne i književne večeri.

Značajan deo aktivnosti su organizacija kulturnih manifestacija kao što je opštinska i okružna smotra recitatora, pa „Dani kraljice Jelene“, muzički festival „Dan zauvek“ i, naravno, „Raške duhovne svečanosti“ koje su svoj vek započele 1993. godine uz učešće eminentnih umetnika i naučnika. U okviru „Raških duhovnih svečanosti od 2002. godine održava se i međunarodna likovna kolonija „Akademija Jelena Anžujska“, pa fundus ustanove sadrži više od 300 umetničkih dela nastalih na ovoj koloniji.

Takođe, od 2016. godine Centar za kulturu „Gradac“ organizuje „Dane Milunke Savić“, posvećene najvećoj srpskoj heroini.

TURISTIČKA ORGANIZACIJA: Turističko-sportska organizacije opštine Raška formalno pod tim imenom radi od 2002. godine, a preteča joj je Turistička organizacija raške, osnovana 1. januara 1993. godine kao javna ustanova Skupštine opštine Raška. Deceniju kasnije spajanjem Ustanove za fizičku kulturu i sport (Sportska hala „Raška“) i Turističke organizacije „Raška“, kao i pripajanjem Sportske hale u Baljevcu, Gradskog bazena u Raški, rehabilitacionog kupatila u Jošaničkoj Banji i objekata „Ski-dom“ i „Vila Raška“ na Kopaoniku, nastaje TSO „Raška“.

Osnovne aktivnosti ove ustanove su: promocija i propaganda turizma na teritoriji opštine Raška, izrada programa razvoja turizma i odgovarajućih akata u skladu sa propisima o planiranju i uređenju prostora za turistička mesta na teritoriji opštine i unapređenje opštih uslova za prihvat i boravak turista u turističkim mestima.

Turističko-sportski centar je nadležan i za usmeravanje i koordinaciju aktivnosti nosilaca turističkih ponuda na obogaćivanju i podizanju nivoa kvaliteta turističkih i komplementarnih sadržaja i stvaranju aktivnog turističkog ambijenta u turističkim mestima, organizovanje turističko-informativne propagandne delatnosti, kulturnih, sportskih i drugih manifestacija od interesa za unapređenje turizma opštine.

Uz to, TSO radi na razvoju masovne fizičke kulture i školskog sporta, kao i na organizaciji rekreativnih aktivnosti, sportskih igra, letovanja, kampovanja i zimovanja, klupskih i međunarodnih turnira i utakmica.

Spisak manifestacija koje se u Raški organizuju tokom godine je impozantan. Tu su, između ostalog, dani borovnice, Takmičenje u paraglajdingu, Gradački susreti, Strip kolonija, Dani vrganja, Sajam meda, Rakijada, memorijalni fudbalski turnir „Vlado Dimitrijević“…

I, naravno, uz Centar“, glavni je organizator „Raških duhovnih svečanosti“, koje će ove godine biti održane od 15. do 19. avgusta.

Dosadašnji dobitnici priznanja „Stefan Prvovenčani“

nasjvečaniji trenutak „Raških duhovnih svečanosti“ svakako je uručivanje priznanja „Stefan Prvovenčani“, koje se dodeljuje od 2000. godine za izuzetne domete u profesiji. Prvi dobitnik bio je kompozitor Svetislav Božić, zatim slede: slikar Bata Mihajlović, filozof Mihajlo Đurić, pesnik Miodrag Pavlović, režiser Emir Kusturica, slikar Sava Rakočević, književnik Danko Popović, muzičar i kompozitor Bora Dugić, arhitekta Peđa Ristić, književnik Milisav Savić, kompozitorka Isidora Žebeljan, režiser Timoti DŽon Bajford, dramski pisac Dušan Kovačević, novinar i publicista Petar Peca Popović, glumac Predrag Miki Manojlović i arheolog Miomir Korać.