Od Orfeja do Lucijeve ispovesti

Najpoznatije delo Marija de Sa Karnejra (objavljeno 1913) izražava kako dramu jednog života i jednog vremena, tako i avangardne i moderne tendencije umetnika ovog doba koji razumeju da u starim formama više ne mogu izraziti vlastiti svet. Junak u romanu Lucijeva ispovest, mladi Portugalac razapet između Pariza i Lisabona, između umetničkih krugova i erotskih izazova, strada zbog zločina koji nije počinio. Roman je snažna ispovest o tajanstvenom zločinu koja nastaje posle deset godina zatvora. Pozornicom romana promiču Pariz i Lisabon na početku 20. veka, veliki umetnici i prelepe i tajanstvene žene, od kojih će jedna učiniti junakovu sudbinu udesnom, neobični događaji na granici stvarnosti da bi sve vrhunilo kaznom bez zločina. Pre toga u ovom izrazito modernom romanu, u kome se prepliću san i java, smela fantastika i sušta stvarnost, pratimo priču o ljubomori i preljubi, o misteriji i tajanstvu, o prijateljstvu i ljubavi, o strasti i izdaji, o snazi poezije i o tajanstvenim ženama.

Ovo izdanje Lucijeve ispovesti prvi je prevod Marija de Sa Karnejra na srpski jezik. Objavljivanje tog romana predstavlja nastavak istraživačkog projekta Arhipelaga u okviru kojeg se već godinama objavljuju klasici evropskog ranog modernizma iz prve polovine 20. veka. Pre romana Marija de Sa Karnejra, Arhipelag je, između ostalog, objavio romane velikog austrijskog pisca Jozefa Rota Kapucinska grobnica i rumunskog pisca Maksa Blehera Zbivanja u neposrednoj nestvarnosti.

Mario de Sa Karnejro smatra se jednim od najznačajnijih pisaca iz generacije Orfeja, koja je nazvana po istoimenom časopisu, za koji su, osim njega pisali i Fernando Pesoa i Almado Negreiros. Orfej, poznat po svom kosmopolitizmu i snažnom uticaju evropske avangarde, izazvao je burne reakcije u portugalskom društvu zbog svog izrazitog modernizma: izašla su samo dva broja, dok treći, iako pripremljen, nikad nije objavljen zbog burnih reakcija i nedostatka novca. U portugalskoj književnoj istoriji smatra se najuglednijim i najvažnijim modernističkim časopisom.