Kraljevo dečijom pesmom slavi stoletne veze sa Rusijom

Ovo je deo planiranih aktivnosti kojim Međunarodna konferencija  potomaka antifašističkih boraca iz Drugog svetskog rata „Besmrtni puk“ želi da u Srbiji podseti na zajedničku na antifašističku borbu u Drugom svetskom ratu.

Ideja „Besmrtnog puka“ rodila u sibirskom gradu Tomsku 2011 godine a u Moskvi je ova šetnja, prvi put, organizovana 2013 godine. Zasluge za predstavljanje Kraljeva, na ovaj način, tokom obeležavanja Dana pobede 2020 godine, učešćem dečijeg hora i Udruženja ratnih vojnih invalida Kraljeva pripadaju Lidiji Knežević-Pavlović, predsednici  Saveta za rodnu ravnopravnost grada Kraljeva i gospođi Nataliji Šatiljini koja je u Srbiju došla još 1999. godine kao balerina, i od tada neumorno radi na obnavljanju i jačanju srpsko-ruskih veza.

Kraljevo duguje posebnu zahvalnost  pripadnicima 1041. sovjetskog puka, 65. Korpusa Crvene armijekoji su zajedno sa jedinicama4. crnogorske brigade, 3. i 6. srpske brigade Druge proleterske divizije NOVJ prešle Ibar, zauzevši delove grada oko porušenog mosta i otpočele  presudnu bitku za oslobođenje Kraljeva u noći 28/29. novembar 1944. godine. U borbama za oslobođenje Kraljeva novembra 1944. godine izginulo je 357 pripadnika Crvene armije a njihovi posmrtni ostatci su 1962. godine, uz najveće vojne počasti, preneti u zajedničku grobnicu u Jagodini.

Koreni veza kraljevčana i rusa sežu i u vreme posle revolucionarnih zbivanja iz februara i oktobra 1917. godine. Posle trogodišnjeg građanskog rata i prestanka postojanja carske Rusije oko dva milona Rusa pripadnika svih slojeva elite carske Rusije spas je potražio u emigraciji širom sveta. Njih oko 40.000 našlo je utočište u ondašnjoj kraljevini Jugoslaviji, najvećim delom u Srbiji. Oko tristotine njih , obrelo se i u Kraljevu u kome i danas žive njihovi brojni potomci. Oni su u Kraljevu imali i Sokolsko društvo od 30 muškaraca i 15 devojaka, a 1937. imali su knjižaru i čitaonicu, baletsku trupu i pevačko društvo. I Spomenik srpskim ratnicima u centru Kraljeva koji je kopija spomenika srpskim braniteljima Beograda a čiji je autor Roman Verhovski ruski vajar, arhitekta i umetnik svedoči na svoj način o kraljevačko –ruskim vezama.

1935., a na inicijativu Vladike Nikolaja Velimirovića, povodom obeležavanja godine svetosavlja u porti manastira Žiče, sagrađena je „Bela crkva“ u kojoj su ruski umetnici naslikali fresku cara Nikolaja Drugog , decenijama pre njegove kanonizacije od strane Ruske pravoslavne crkve.

Rusi su od svog dolaska pa do današnjih dana davali su i daju veliki doprinos razvoju grada na Ibru. ProfesoriIgnjatije Poderegin, Feodor Rajevski, Ivan Vedenski i drugi odškolovali su generacije đaka ,Mihail Glušenko je u periodu od 1922 do 1927 godine projektovao crkvu Blagoveštenje u selu Vrdilima i oslikao njen ikonostas. U Kraljevu je živeo i ataman Kubanskih Kozaka, Naumenko. 59 Rusa senašlo na spisku, među 2196 identifikovanih žrtava streljanja koga su izvršili Nemci oktobra 1941. godine u Kraljevu.