Pomen poginulima u Partizanskoj fabrici municije u Užicu

U prisustvu mnogih građana, sveštenici SPC su služili parastos, a cveće i vence na spomenik, koji se nalazi u dvorištu Narodnog muzeja, položili su predstavnici Grada Užica, Fabrike „Prvi partizan“, SUBNOR-a, Vojske Srbije, udruženja građana, potomci poginulih i drugi.

Prema podacima Narodnog muzeja Užice, u eksploziciji je poginulo oko 120 ljudi, od koji su poznata imena 62 civila i 49 radnika Partizanske fabrike oružja i municje, koja se nalazila u trezorima Narodne banke Jugoslavije i radila je dva meseca, tokom poznate Užičke republike u Drugom svetskom ratu.

Pod kontrolom tadašnje partizanske vlasti, fabrika je za dva meseca proizvela 2.700.000 puščanih metaka, 90.000 pištoljske municije i 21.000 pušaka. Osim Užičkog partizanskog odreda, snadbevala je i ostale partizanske jedinice u Srbiji, Bosni i Hercegovini i Crnoj Gori.

Podzemne prostorije, koje su izgrađene uoči Drugog svetskog rataza potrebe trezora Narodne banke Jugoslavije, preuređene su za fabriku po ulasku partizanskih jedinica u Užice 24.septemnbra 1941. godine, a jedan deo trezora je služio za sklonište civila tokom bombardovanja nemačke avijacije.

Snažna eksplozija se dogodila 22.novembra 1941. godine oko 15 časova u poprečnom delu tunela, koji je služio za smeštaj fabričkog materijala i proizvoda, a potom se proširila na oba tunela i usmrtila oko 120 Užičana. I pored toga što je partizanska vlast za eksploziju optuživala saradnike okupatora, do danas nije pouzdano utvrđen uzrok te tragedije.

„To je bila najveća tragedija koju je grad zapamtio u 20. veku. Kao što, verovatno,  nikada nećemo saznati istinski uzrok te tragedije, tako nećemo saznati ni to šta je moglo 120 Užičana, istinskih i nevinih žrtava, da stvori za svoje porodice, grad i svoju zemlju“, kazao je Nemanja Nešić, zamenik gradonačelnika Užica u ostavci.

Prostor, u kome je bila partizanska fabrika, renovoviran je posle Drugig svetskog rata i  njemu se, od 1961. godine, nalazi stalna postavka Narodnog muzeja Užice, koja podseća na taj tragični događaj.

Još vesti iz ovog grada

Misterija koja intrigira: Šta se to krije u centru Beograda i Užica?

Tribina „FERKA“: Vučić gradi kult ličnosti, politički sistem u Srbiji previše personalizovan

U Užicu uhapšen muškarac iz Sevojna, u automobilu nađeno skoro 300 grama kokaina

Nova gasna kotlarnica pri Narodnom pozorištu u Užicu za kvalitetniji vazduh