Blago Zapadne Srbije: Srpska Sveta gora usred najlepše klisure u zemlji (FOTO)

Ako odlučite da posetite Centralnu i Zapadnu Srbiju, ne propustite priliku da posetite i Ovčarsko-kablarsku klisuru, gde se krije naše veliko nacionalno blago. Do klisure na reci Zapadnoj Moravi stiže se putem od Čačka do Užica, a od prvog grada udaljena je oko 20 kilometara.

Manastiri i sveta mesta

Smatra se da su prvi manastiri na ovom području izgrađeni u 14. veku, kada su kaluđeri pobegli sa Svete gore nakon što su se katalonski plaćenici iskrcali na Atos i opljačkali tamošnje manastire. Neki stručnjaci smatraju da su neki od manastira sagrađeni i ranije, mada za to nema pisanih dokaza.

Nakon Maričke bitke 1371. usledilo je novo naseljavanje Srba na ovoj teritoriji, što je podstaklo nastanak novih manastira i monaških zajednica u Ovčarsko-kablarskoj klisuri.

Manastiri su vekovima pod Osmanlijskom vlašću poslužili kao čuvari duhovnosti i identiteta Srba, kao i samog naroda koji je u ovom nepristupačnom okruženju pronalazio spas od terora osvajačke vojske i vlasti.

U Srpskoj Svetoj gori trenutno ima deset manastira i dva sveta mesta.

Na desnoj obali ih se nalazi pet i među njima je najpoznatiji manastir Vavedenje. Postoji verovanje da su ga osnovali Sveti Sava i Sveti Simeon u 12. veku, međutim, njegov arhitektonski stil pokazuje da je verovatnije da je nastao u 16. veku, a otkriveno je i da se pominje u spisima iz ovog perioda.

Manastir Vaznesenje je po predanjima nastao u 12. ili 13. veku, a bio je poznat po svojoj prepisivačkoj školi. Do 1937. bio je u ruševinama, budući da je stradao nakon velikih seoba Srba.

Na desnoj obali Zapadne Morave nalazi se i manastir Preobraženje, koji je do 1910. bio na levoj obali. Na tom mestu, međutim, napravljena je Železnička stanica. Ipak, na inicijativu episkopa Nikolaj Velimirovića, manastir je ponovo izgrađen preko puta pređašnje lokacije.

U okviru manastira Svete Trojice nalazi se crkva koja se smatra najlepšom građevinom u Ovčarsko-kablarskoj klisuri. Manastir je nasto u drugoj polovini 16. veka, a u njemu su dve prestone ikone od izuzetne vrednosti, Spasiteljeva i Bogorodičina.

Manastir Sretenje nalazi se na čak 800 metara nadmorske visine u Dučalovićima, mestu u opštini Lučani. U njegovoj bogatoj manastirskoj biblioteci se, između ostalog, čuvaju Jevanđelje, Bogorodičini kanoni i Minej za mesec jun, koji sadrži Službu knezu Lazaru.

Manastir Blagoveštenje je udaljen 2 kilometra od manastira Preobraženje, iznad Ovčar Banje, na levoj obali Zapadne Morave. Iako njegovi arhitektonski elementi ukazuju da je sagrađen u 12. ili 13. veku, natpis iznad ulaznih vrata crkve otkriva da manastir postoji od 1602. godine.

Na brdu iznad manastira Blagoveštenje podignut je manastir Ilinje, koji je posvećen Svetom proroku Iliji.

Manastir Jovanje je prema spisima Vuka Karadžića bio lavra iz koje se upravljalo ostalim manastirima Srpske Svete gore. On je lociran 6 kilometara uzvodno od manastira Vavedenje, na levoj obali Zapadne Morave.

Kada se ide još 2 kilometara uzvodno od manastira Jovanje, stiže se do manastira Nikolje. On je poznat po tome što se u njemu Miloš Obrenović s narodom krio od Osmanlija. Kao izraz svoje zahvalnosti, on je u porti manastira sagradio konak koji se i danas zove po njemu.

Manastir Uspenje Presvete Bogorodice je metoh manastira Jovanje, iznad koga se nalazi. Vidljiv je sa svih strana klisure.

U sveta mesta na Ovčarsko-kablarskoj klisuri ubrajaju se: crkva Savinje, posvećena Svetom Savi, i crkva-pećina Kađenica.

Šta još vredi posetiti?

Osim kulturnih znamenitosti, klisura i teritorija oko nje ima puno prirodnih lepota. Izdvajaju se pećine Turčinovac, Dragoslavljeva pećina, Čvrkića pećina i Pećina ispod Greda, ali i tri veštačka jezera u kojima je dozvoljeno plivanje, vožnja čamcem i ribolov.

Planinari i ljubitelji šetanja takođe imaju u čemu da uživaju. Klisura ima osam obeleženih staza, koje vas vode kroz prekrasni krajolik ovog područja, inače veoma bogatog raznovrsnom florom i faunom.

Ljubitelji banjskog turizma, obavezno bi trebalo da svrate u Ovčar Banju, čije termalne vode se koriste u lečenju spondiloze, preloma kostiju, kožnih, reumatskih i drugih oboljenja.

Jedna od najpopularnijih lokacija je Banjski ili Dučalovački potok, koja se nalazi u podnožju planine Ovčar, do koga se stiže za pola sata peške od Ovčar Banje.

Smeštaj

U Ovčarsko-kablarske klisuri i njenoj okolini postoji veliki izbor različitog tipa smeštaja. Najviše se najmi smeštaj u Čačku i Ovčar Banji i njihovoj blizini. To su uglavnom apartmani, vile, brvnare, domovi i vikendice. Najjeftinije cene noćenja su od 10 do 15 evra, a ne nekim mestima smeštaj se nudi za po 70 evra po noći. Većina ponuda košta između ove dve krajnosti.

Kako stići do Srpske Svete gore?

Do Ovčarsko-kablarske klisure se stiže putem E763, na koji se u Beogradu uključuje iz ulice Vojvode Stepe. On vodi direktno do ove oblasti i manastira Vavedenje. Do ostalih manastira ćete stići praćenjem označenih staza i puteva.