Mali gradski vrtovi čuvaju biodiverzitet

Uticaj takvih promena je već izmeren – poznato je da drveće dramatično pomaže u borbi sa posledicama klimatskih promena jer tokom letnjih žega drveće hladi ulice, a tokom obilnih kiša zadržava vodu i sprečava naglo zagušenje odvoda i poplave.

Zbog velikih površina prekrivenih asfaltom i betonom koji upijaju više toplote, gradovi su mnogo topliji od sela, piše Marija Đurić za portal Klima101.rs.

Međutim, prema istraživanju koje je obavljeno na ulicama Mančestera, tamo gde su kraj trotoara postojale guste krošnje, temperatura je bila čak i po četiri do sedam stepeni Celzijusovih niža u odnosu na ulice bez drveća.

Eksperiment na 195 kvadrata

Jednako važna korist od ozelenjavanje gradova, čak i ako se ne radi o drveću ili velikim zelenim površinama, već sasvim malim poput balkona i bašta, jeste ogroman uticaj na biodiverzitet. Koliko ogroman, istraživači su uspeli da izmere izvodeći jedan interesantan eksperiment.

Naime, u Melburnu, u Australiji, istraživači su odvojili jednu gradsku površinu od 195 kvadratnih metara koja se nalazi uz glavni put, okružena velikim zgradama i ugrađena u gustu urbanu matricu.

Na samom početku istraživanja, 2016. godine, na tom mestu postojale su svega dve biljne vrste – travnjak i dva stabla guma, drveta karakterističnog za Australiju.

Istraživači su transformisali parcelu – dodali su slojeve zemlje, pođubrili ga, dodali malč i 12 autohtonih biljnih vrsta. Nešto kasnije su dodali još jednu vrstu, a u naredne dve godine četiri vrste su nestale. Nakon toga, sastav biljne zajednice ostao je stabilan.

Kakva se promena dogodila?

Tokom četiri godine istraživači su, uz biljne vrste koje su se tu našle, beležili i životinjske vrste koje su počele da se naseljavaju: mrave, pčele, bube, riličare, muve i ose.

Hteli su da otkriju kako jedna mala urbana akcija ozelenjavanja može da utiče na bogatstvo vrsta insekata, verovatnoću da se insekti pojave i prežive na tom mestu i kako živi svet na tom prostoru varira i menja se.

Rezultat je bio zapanjujući: tokom perioda istraživanja, na maloj površini kraj puta i među betonskim zgradama, zabeleženo je čak 94 vrste insekata koji su inače odomaćeni u tom delu Australije.

Samo tokom prve godine pojavilo se gotovo pet puta više insekata nego što ih je bilo dok su na tom mestu bili samo travnjak i dva stabla guma. U četvrtoj godini, bilo je sedam puta više vrsta nego na početku.

Male zelene akcije

Istraživači su naveli kako je ovaj eksperiment pokazao da je sasvim mala akcija ozelenjavanja sprovedena u gusto urbanizovanom području dovela do velikih pozitivnih promena u bogatstvu zajednice insekata.

„Povećanje raznolikosti i složenosti biljne zajednice dovelo je do, nakon samo tri godine, velikog povećanja bogatstva vrsta insekata, veće verovatnoće pojavljivanja insekata unutar zelenog prostora, te većeg broja i raznolikosti interakcija između insekata i biljaka vrsta. Naši nalazi stoga pokazuju da velike ekološke koristi mogu biti izvedene ulaganjem u male akcije ozelenjavanja gradova i da one mogu vratiti autohtone vrste insekata u urbana područja gde su postale retke ili lokalno izumrle. Ovo je ključni dokaz za podršku lokalnoj, regionalnoj i globalnoj politici čiji je cilj ublažavanje negativnih uticaja urbanizacije u korist ljudi i drugih vrsta“, naveli su istraživači u zaključku.

Rezultati ovog eksperimenta mogu biti veliko ohrabrenje pojedincima da ozelene svoje bašte i balkone. Nekoliko saksija ili dvorišnih biljaka mogu, ispostavlja se, dramatično da obogate zajednicu živih bića.

Tekst u celosti čitajte na portalu Klima101.rs.